نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 948
رفتن بر
جادّه حقّ و صبر برگزيدن درد را اضافه مىكرد.
«و لقمة
يغصّ بها آكله» خ 5 در «غصص» گذشت
لقن
(مثل
عقل) به سرعت فهميدن
«لقن
لقنا: فهم بسرعة»
«لقن» به
فتح اول و كسر دوم سريع الفهم، اين كلمه فقط يك بار در «نهج» آمده است، به كميل بن
زياد فرمود: «انّ ها هنا لعلما جمّا لو اصبت له حملة
بلى اصبت لقنا غير مأمون عليه مستعملا آلة الدين للدنيا» حكمت 147 در سينه
من علم انبوهى است ايكاش براى آن حاملانى پيدا مىكردم بلى پيدا كردم آدم سريع
الفهمى را كه اطمينانى بر او نيست، و دين را براى دنيا به كار مىبرد
لقاء
روبرو
شدن با شىء و مصادف شدن «تلقيه» روبروشدن و تفهيم و اعطاء است «القاء» انداختن
چيزى است به محلّى كه مىبينى «تلقّى» تفهّم و اخذ است «التقاء» ملاقات دو چيز است
«تلقاء» طرف و جهتى كه در مقابل است «لقاء الله»: ملاقات عذاب يا رحمت خدا، از اين
ماده موارد زيادى در «نهج» آمده است
لكأ
تلّكوء
(مثل تصرّف): توقف. عذر آوردن و تأخير كردن، آن فقط دو بار در «نهج» آمده است،
درباره آسمانها فرموده: «دعاهنّ فاجبن طائعات مذعنات
غير متّلكئات لا مبطئات» خ 182 261 خداوند آسمانها را خواند، آنها فرمان
خدا را از روى رغبت و اذعان اجابت كردند بىآنكه توافق كنند و يا تأخير نمايند در
قرآن مجيد آمده: «﴿ثُمَّ اسْتَوى إِلَى السَّماءِ وَ هِيَ دُخانٌ فَقالَ
لَها وَ لِلْأَرْضِ﴾»
فصلّت: 11 درباره خلقت اشياء فرموده: «فتمّ خلقه بامره
و اذعن لطاعته و اجاب لدعوته لم يعترض دونه ريث المبطىء و لا اناة المتلكىء»
خ 91 127 يعنى در پيروى از امر خلقت نه تثاقل و سنگينى تأخير كننده پيش آمد و نه
تعلّل كننده به وجود آمد بلكه اشياء همه از فرمان حق پيروى كردند
لمح
نگاه
تند. چشم به هم زدن. دو مورد از آن در «نهج» آمده است به معاويه مىنويسد: «فقد آن لك ان تنتفع باللمح الباصر من عيان الامور»
نامه 65 455 «لمح باصر» امر واضح را گويند
در اقرب
الموارد آمده: «لارينّك لمحابا صرا: اى امرا واضحا»
يعنى وقت
آن رسيده كه از امر واضح از كارهاى روشن پند گيرى (از خواب
نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 948