responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 2  صفحه : 1172

يقظ

يقظ (مثل كتف و عضد): بيدار و نخفته «ايقاظ»: بيدار كردن. «استيقاظ»: بيدار شدن، مواردى از آن در «نهج» آمده است، درباره خودش فرموده: «فاستمعو من ربّانيّكم و احضروه قلوبكم و استيقظوا ان هتف بكم» خ 108 157، از امام ربّانى خود بشنويد و قلوب خود را پيش او (براى درك سخنان او) حاضر كنيد و اگر شما را صدا كند، به صداى او بيدار شويد. در ملامت ياران فرموده: «مالى اراكم اشباحا بلا ارواح... و تجّارا بلا ارباح و ايقاظا نومّا و شهودا غيّبا» خ 108، چه شده كه شما را جسدهاى بلا روح و تاجران بدون سود و بيدارهاى به خواب رفته و حاضران غائب مى‌بينم.

يقق

(مثل شرف) سفيد تند:

«اليقق: البياض الشديد»

آن فقط يك بار در «نهج» آمده كه در وصف طاووس فرموده: «و مع فتق سمعه خطّ كمستدقّ القلم فى لون الاقحوان ابيض يقق» خ 165 238 با شكاف گوشش خطّى است مانند سر قلم در رنگ گل بابونه و بسيار سفيد.

يقن

(مثل عقل و شرف) ثابت و واضح شدن:

«يقن الامر يقنا: ثبت و وضح»

متعدى بنفسه و متعدى با «باء» نيز مى‌آيد گويند: «يقن الامر و بالامر» يعنى به آن علم پيدا كرد و محقق دانست «يقين» وصف است به معنى ثابت و واضح،

راغب گويد: آن صفت علم است بالاتر از معرفت و درايت

در مصباح فيومى آمده: يقين علمى است كه از استدلال حاصل شود لذا علم خدا را يقين نگويند

«يقنه و ايقنه» هر دو به يك معنى هستند.

«من ايقن بالخلف جاد بالعطيّة» حكمت 138 هر كس به جانشين و پاداش الهى يقين كند اهل جود و بذل بود، در جاى ديگر فرموده: «لا تجعلوا علمكم جهلا و يقينكم شكا اذا علمتم فاعملوا و اذا تيّقنتم فأقدموا» حكمت 274 يعنى عالم بى عمل مانند جاهل و يقين كننده بدون اقدام مانند شكاك است.

يمم

تيممّ: قصد و اراده كردن

«يمّه تيمّما: قصده»

آن فقط يك بار در «نهج» به كار رفته است، در وصف ملائكه فرمايد: «و يمّوه عند انقطاع الخلق الى المخلوقين برغبتهم» خ 91 131، ملائكه در وقت انفطاع خلق به مخلوقات، فقط خدا

نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 2  صفحه : 1172
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست