وضع

گذاشتن مثل گذاشتن بار به زمين. موارد زيادى از آن در «نهج» به كار رفته است، درباره زهد رسول خدا صلى اللّه عليه و آله فرموده: «لم يضع حجرا على حجر حتى مضى لسبيله و اجاب داعى ربّه» خ 160 229 سنگى بر سنگى ننهاد (خانه‌اى و ملكى نساخت) تا از دنيا رفت و داعى حق را لبّيك گفت. تواضع: فروتنى و خود را پائين آوردن، آن فقط دو دفعه در «نهج» يافته است «فتعالى من قوىّ ما اكرمه و تواضعت من ضعيف ما اجرأك على معصيته» خ 223 344 برتر است خداى توانا، چه قدر بزرگوار است، پائين هستى اى ضعيف چقدر جسورى بر معصيت او.

وضن

وضين: بندى كه پالان شتر را با آن از زير شكمش مى‌بندند مانند «حزام» براى زين اسب است، «قلق الوضين» كنايه از نااستوارى و به نعل و ميخ زدن است و آن دو بار در «نهج» آمده است يكى آنكه خطاب به آن مرد كه از قبيله بنى اسد بود فرمود: «يا اخا بنى اسد انك لقلق الوضين» خ 162 231 كه مشروح آن در «اسد» گذشت. ديگرى درباره دنيا كه فرمود: «فما احلولت لكم الدنيا... الّا من بعد ما صادفتموها جائلا خطامها قلقا وضينها» خ 105 151 دنيا براى شما شيرين نشد مگر بعد از آنكه دنيا را پيدا كرديد كه افسارش گسيخته و در جولان است و ميان بند پالانش در حركت و اضطراب است، ظاهرا اشاره به صعوبت و شدائد دنياست.

وطؤ

يكى از معانى وطؤ زير پا گذاشتن و قدم نهادن بر روى چيزى است:

«وطئه برجله: علاه بها وداسه»

موطى‌ء: زمينى را گويند كه زير پا مى‌ماند، مواردى از آن در «نهج» آمده است، درباره دنيا فرموده: «من وطى داحضك زلق و من ركب لججك غرق» نامه 45 419 «دحض» لغزيدن «مكان دحض» آنجائى را گويند كه قدمها در آن مى‌لغزند و ثابت نمى‌مانند، يعنى هر كس به مكان لغزش تو قدم گذاشت لغزيد و هر كس در درياهايت سوار شد، غرق گرديد. درباره بيعت خويش فرموده: «حتى لقد وطى الحسنان و شقّ عطفاى» خ 3 49، از آن معلوم مى‌شود كه ازدحام مردم به حدى بود كه حسن و حسين 8 در