نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 1 صفحه : 309
سابقين
است كه بعد از جريان سقيفه به امام 7 برگشتند. آن شخص بزرگوار عامل
آنحضرت در «بصره» بود، و آنگاه كه طلحه و زبير و عايشه به بصره آمدند، به او غدر
كرده، موى صورتش را كنده و از بصره بيرونش نمودند و با آن حال به محضر امام آمده و
جريان را نقل كرد.
به هر
حال به آنحضرت خبر رسيد كه عثمان بن حنيف را در بصره به ميهمانى دعوت كردهاند و
او به آن ميهمانى كه نبايد واليان در سر چنان سفرهاى بنشينند، رفته است، حضرت
خطاب به وى نوشت:: «اما بعد يا بن حنيف: فقد بلغنى انّ
رجلا من فتية اهل البصرة دعاك إلى مأدبة فاسرعت اليها، تستطاب لك الالوان و تنقل
اليك الجفان و ما ظننت انك تجيب الى طعام قوم عائلهم مجفّو و غنيّهم مدعوّ»
نامه 45، 416 «مأدبة» (به ضمّ دال و فتح آن) طعامى است كه براى عروسى يا ميهمانى
تهيّه مىشود، يعنى اى پسر حنيف به من خبر رسيد كه جوانى از اهل بصره تو را به
ميهمانى دعوت كرده و تو شتابان به آن رفتهاى، طعامهاى رنگارنگ و دلچسب براى تو
خواسته شده و كاسههائى پر از غذا پيش تو آورده مىشده، من فكر نمىكردم كه تو
رفتن به طعام قومى را اجابت كنى كه فقيرشان رانده شده و ثروتمندشان دعوت شدهاند.
و در آخر آن فرمايد: «فاتقّ الله يا بن حنيف و لتكفف
اقراصك ليكون من النار خلاصك» ص 420 از خدا بترس اى پسر حنيف، قرصهاى نانت
تو را كفايت كند تا از آتش خلاص شوى.
حنن
حنان:
مهربانى. حنين: شوق. و ناله و گريه شديد، از اين ماده هشتاد مورد در «نهج» آمده
است، در دعاى استسقاء فرموده: «اللهم... هامت
دوابّنا... و عجّت عجبح الثكالى على اولادها و ملّت التردّد فى مراتعها و الحنين
الى مواردها اللهم فارحم انين الآنّة و حنين الحانّة» خ 115، 171، خدايا
چهارپايان ما تشنه شدند، و از عطش ضجه كردند مانند ضجّه مادر بچه مرده بر بچههاى
خود، و خسته شدند از كثرت رفت و آمد به چراگاه و خسته شدند از شوق به محلهاى معتاد
خويش. خدايا رحم كن ناله ناله كنندگان و گريه گريه كنندگان را.
نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 1 صفحه : 309