يجمعكم و لا حميّة تحمشكم اقوم فيكم مستصرخا... فلا تسمعون لى قولا و لا تطيعون لى امرا» خ 39، 82، منتظر چه چيز هستيد در يارى خدايتان، آيا دينى نيست كه شما را جمع كند، آيا غيرتى نيست كه شما را بر عليه دشمن به غضب آورد ميان شما فرياد مى‌كشم،... نه حرفم را مى‌شنويد و نه به فرمانم اطاعت مى‌كنيد. احماش به معنى حمش است.

نازكى ساق پا را حموشه گويند:

«حمشت الساق حموشة: دقّت»

در وصف طاووس فرموده: «لّان قوائمه حمش كقوائم الديكة الخلاسيّة» خ 165، 237 «حمش» بر وزن (رشد) جمع احمش و خروس خلاسيّه آنستكه از خروس و مرغ هندى و فارسى به وجود آمده باشد يعنى: پاهاى او نازك است مانند پاهاى خروس خلاسى

حمق

(بر وزن قفل و عنق) و حماقة به معنى كم عقلى (سفاهت) است، اين ماده كه در قرآن مجيد به كار نرفته در «نهج» پنج بار به كار رفته است و همه در كلمات قصار مى‌باشد، آنحضرت به امام حسن 7 فرموده: «يا بنّى... اغنى الغنى العقل و اكبر الفقر الحمق... ايّاك و مصادقة الاحمق فانّه يريدان ينفعك فيضّرك» حكمت 38 و نيز فرموده: «لسان العاقل وراء قلبه و قلب الاحمق وراء لسانه» حكمت 41

حمل

(بر وزن عقل) بار و برداشتن بار، «حمل» به كسر اوّل بار ظاهرى و- به فتح اول- بار باطنى مانند بچه در شكم مادر.

راغب در مفردات گويد: حمل يك معنى دارد و در چيزهاى بسيار به كار مى‌رود، فعل آن در همه جا يكى است ولى در مصدر آن فرق گذاشته به اشيائيكه در ظاهر حمل مى‌شود مانند باريكه بر دوش گيرند، به كسر اوّل (حمل) گفته‌اند و به اشيائيكه در باطن حمل مى‌شوند به فتح اول گفته‌اند. مانند بچه در شكم و آب در ابر، و ميوه بر درخت،

طبرسى فرموده حمل- به كسر اوّل- بار منفصل- و به فتح اوّل بار متصّل است

از اين ماده به طور بى‌شمار در «نهج» آمده است، به تأويل كردن و وادار كردن نيز حمل گويند چنانكه درباره فسّاق فرموده: «قد حمل الكتاب على آرائه و عطف الحق على اهوائه» خ 87، 119 قرآن را بر آراء خود حمل كرده و حق را بر هواهاى خويش بر گردانده است.