نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 1 صفحه : 104
شغله» خ 86،
116 عمل بكند عمل كننده از شما در ايام مهلتهايش پيش از احاطه اجلش و در فراغت پيش
از وقت مشغول بودنش، در رابطه با بىوفائى دنيا و زودگذر بودن عمر فرموده: «فهل ينتظر... اهل غضارة الصحّة الّا نوازل السقم و اهل
مدّة البقاء الّا آونة الفناء...» خ 83، 110، آيا منتظر مىشود... اهل وسعت
صحت مگر آيندههاى مرض را و آيا انتظار مىكشد اهل مهلت بقاء مگر اوقات فنا را،
لفظ «اوان» شش بار و «آونه» فقط يكبار در «نهج» يافته است.
آه:
كلمه
دردمندى و شكايت و حسرت است: «آه من قلّة الزاد و طول
الطريق و بعد السفر و عظيم المورد» حكمت: 77، اى حسرت از كمى توشه و طول
راه، و دورى سفر آخرت و عظمت محل ورود (آخرت) در رابطه با امامان اهل بيت فرموده: «اولئك خلفاء اللّه فى ارضه و الدعاة الى دينه آه آه شوقا
الى رؤيتهم» حكمت 147، لفظ «آه» فقط اين دو مورد را در «نهج» دارد.
اوّه:
تأسف.
كلمهايست كه در مقام ناليدن از درد و فشار گفته ميشود و در «نهج» فقط يكدفعه به
كار رفته است، آنجا كه امام 7 يكهفته به شهادتش مانده خطبهاى خواند و
از رجالى مانند عمار، ابن تيهان و ذو الشهادتين كه در صفين شهيد شده بودند ياد كرد
و با سينهاى گداخته در حاليكه دست به محاسنش زده و اشك چشمش جارى بود فرمود: «أوّه على اخوانى الذين تلوا القرآن فاحكموه و تدّبروا
الفرض فاقاموه، أحيوا السّنة و اماتوا البدعة، دعوا للجهاد فاجابوا» خ 182،
264، تأسف و حسرت بر برادر اينكه قرآن را خوانده و آنرا جدى گرفتند و در واجب فكر
كرده و عمل نمودند، بدعت را ميرانده و سنّت را احياء كردند، به جهاد دعوت شدند و
اجابت نمودند.
اَوْى:
نازل
شدن، لاحق شدن.
«اويت
منزلى و اليه: نزلته»- «اوى الى كذا: انضّم اليه»
خلاصه
اينكه به معنى پناه بردن و مأوى گزيدن به كار رود، در خطبه قاصعه راجع به سرگردانى
يهود فرموده: «لا يأوون الى جناح دعوة يعتصمون بها» خ
192، 297 لاحق نمىشدند به طرف دعوت رسولى كه چنگ بزنند به دعوت او: و درباره زمان
بعد از خود فرموده: «منهم تخرج الفتنة و اليهم تأوى
نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 1 صفحه : 104