حقّ تعالى واجب الوجود است يعنى‌[1] هميشه بود و وجود و وجوب‌[2] او بخود است، پس هميشه باشد.

(66) و بدان كه فرق است ميان وجوبى كه بخود باشد و ميان و جوبى كه بغير باشد. هر[3] چه بخود واجب است آن قديم باشد[4]، و هر چه بغير[5] واجب است محدث باشد[6]. و نيز[7] هر چه بخود واجب است بخود قائم است، پس بديگرى‌[8] محتاج نباشد، و هر چه بغيرى واجب است بغيرى‌[9] قائم است و بغيرى‌[10] محتاج باشد[11]. و چون حقّ‌[12] تعالى بخود واجب است قديم است، و چون بخود قائم است بديگرى محتاج نيست و محدث نيست.

(67) و بدان كه خلق كه‌[13] در آفرينش و آفريدگار سخن گويند[14] بسياراند[15]، امّا ما[16] بر دو صنف اختصار كنيم‌[17]: اوّل‌[18] صنفى كه ايشان را فلاسفه‌[19] مى‌گويند، گفتند[20] كه حقّ تعالى‌[21] اوّل چيزى كه بيافريد ملكى بود كه آن را عقل اوّل خوانند چنانكه رسول عليه السلام‌[22] مى‌فرمايد[23] «اوّل ما خلق اللّه العقل»، و اين‌[24] ملك را سه جهت بود كه آن را سه پر[25] خوانند[26]: يكى بمعرفت حقّ‌[27] تعالى تعلّق دارد، و يكى بمعرفت خود، و يكى بامكان خود[28] تعلّق دارد. [و آن جهت كه بمعرفت حقّ‌[29] تعلّق دارد][30]

[1] يعنى:+ كه‌S

[2] و وجوب:-S

[3] هر: و هرS

[4] باشد: است‌S

[5] بغير:

بغيرى‌S

[6] محدث باشد:- باشدS

[7] نيز:-F

[8] پس بديگرى: و بغيرى‌S

[9] بغيرى واجب است بغيرى: بغيرF

[10] و بغيرى: بغيرى‌F

[11] باشد: است‌S

[12] حق: خداى‌S

[13] خلق كه:- خلق‌F خلق جهان‌S

[14] گويند: گوى‌F

[15] سخن گويند بسياراند: سخن بسيار گفته‌اندS

[16] اما ما: و من‌S

[17] كنيم: خواهم كردS

[18] اول:-SP

[19] كه ايشان را فلاسفه:-F

[20] گفتند كه:-F

[21] تعالى: سبحانه و تعالى: سبحانه و تعالى‌S

[22] رسول عليه السلام: پيغمبرS

[23] فرمايد:+ كه‌S

[24] اين: آن‌S

[25] سه پر:

پرF سه نام‌S

[26] خوانند: بودS

[27] حق: خداى‌S

[28] بامكان خود: بامكان‌F

[29] حق:+ تعالى‌S

[30] و آن جهت ... تعلق دارد:-F