پستان كند و از چاه احتزاز كند. و نظر كن بالهام مگس انگبين و اشكال مسدّس او و ساختن خانه عنكبوت و مثلّثهاى آن و عجائب جانوران چنانكه اشارت كرد در تنزيل و آن آنست كه‌ «أَعْطى‌ كُلَّ شَيْ‌ءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدى‌»[1] همه چيزها را بيافريد وانگه ايشان را كمالات بخشيد، آيتى ديگر «وَ الَّذِي قَدَّرَ فَهَدى‌»[2]. و بنگر كه چگونه هر چيزى را كمال بخشيد و او را شوقى و عشقى داد، طبيعى را بقدر طبيعى و ارادى را بقدر ارادى، و چون نظام نگاه داشت و وجود را بر پاى داشت بعشق جلالش و عظمتش و اگر نه عشق عالى بودى سافل هرگز پايدار نشدى.

قاعده‌

(65) حقّ تعالى بر او چيزى واجب نشود بر سبيل الزام، و لكن بدو چيزها واجب شوند و غنى و بخشنده مطلق او است. و غنىّ مطلق آنست [كه ذات او و كمالات او][3] بر ديگرى موقوف نشود[4]. و چون دانستى كه ممكنات همه مفتقراند بواجب الوجود، پس غنىّ مطلق نيست الّا واجب الوجود. و دو غنىّ مطلق نشايد كه باشد زيرا كه اگر يكى در زير قدرت آن ديگرى آمدى او را اولاتر بودى، و چون در زير قدرت او در نيايد او را اولاتر نباشد. پس او فقير باشد و آنچه او را اولاتر است او را نايافت باشد. پس غنىّ مطلق يكيست، و آنچه بجز

[1] سوره 20( طه) آيه 52

[2] سوره 87( الاعلى) آيه 3

[3] كه ذات او و كمالات او: كه با ذات او با كمالات اوI ) الغنى المطلق هو الذى يتوقف ذاته و لا كمال لذاته على غيره‌A (

[4] نشود: شودI