نام کتاب : فرهنگ اعلام جغرافيايى - تاريخى در حديث و سيره نبوى (ترجمه المعالم الأثيره فى السنة و السيرة) نویسنده : حسن شراب، محمد محمد؛ مترجم حميد رضا شيخي جلد : 1 صفحه : 75
رسيديم ... احتمال دارد كه همين «بساق» باشد كه از آن سخن مىگوييم و
شايد هم «بشقا» باشد كه شرح آن خواهد آمد. اما به احتمال قوى همين بساقى باشد كه
ميان مدينه و جار، در مسير آمد و شد كنندگان به مصر، قرار دارد؛ چرا كه مغيره
هنگام بازگشت از مصر، همسفران خود را به قتل رساند و راهى مدينه شد و اسلام آورد.
ماجراى او را در طبقات ابن سعد، (ج 4، ص 285) ببينيد. [همچنين بساق از اسامى مكّه
مكرمه است.[1]]
(1)
بشاق:
قريهاى
است در مصر. در حديث آمده است: ابليس وارد عراق شد و كار خود را پيش برد، سپس به
شام رفت؛ اما مردم او را راندند تا اينكه وارد بشاق گرديد، آنگاه به مصر رفت و در
آنجا تخم گذارد و جوجه كرد.
گفتهاند:
اين در زمان فتنه عثمان بوده و ابليس اشاره به عبد اللّه بن سبأ مىباشد.
(2)
بصرى:
در
خبر مربوط به مسافرت پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله با عمويش ابو طالب به شام و
ملاقات با راهبى به نام «بحيرى» از اين مكان نام برده شده است. بصرى بزرگترين شهر
حوران بوده است ... اين شهر اكنون در خاك جمهورى عربى سوريه قرار دارد و داراى
آثارى تاريخى است.
(3)
بصّه:
چاهى
بوده در باغى معروف به همين نام و بر سر راه كسى كه از طريق شارع العوالى، از مركز
مدينه به قبا و قربان مىرود. به نام «بوصه» نيز از آن ياد شده است. حدود 220 متر
با بقيع فاصله دارد.
(4)
بضاعه:
(به
ضمّ اول و گاه كسر آن)، چاهى است در محلّهاى كه امروزه به همين نام موسوم است و
نزديك سقيفه بنى ساعده در مدينه قرار داشته است.
گفتهاند:
بضاعه، خانه بنى ساعده در مدينه بوده و چاه آن معروف است.
درباره
همين چاه بود كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله فتوا داد: آب تا زمانى كه تغيير
نكرده، پاك است. پيرامون آب چاه بضاعه ميان فقها اختلاف نظريه است.
(5)
بطاح:
(به
كسر و ضمّ باء)، جمع «بطحاء» است و بطحاء در لغت به معناى مسيلى است كه در آن شن و
سنگريزه باشد.
______________________________
(1). شفاء الغرام، ج 1، ص 76
نام کتاب : فرهنگ اعلام جغرافيايى - تاريخى در حديث و سيره نبوى (ترجمه المعالم الأثيره فى السنة و السيرة) نویسنده : حسن شراب، محمد محمد؛ مترجم حميد رضا شيخي جلد : 1 صفحه : 75