قُلْ قِتالٌ فِيهِ كَبِيرٌ وَ صَدٌّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ كُفْرٌ بِهِ ....[1]

از تو درباره جنگ در ماه حرام مى‌پرسند، بگو جنگ در آن گناه بزرگ و بازداشتن از راه خدا و كفر به او است.]

[اشهر معلومات:

يعنى ماه‌هاى معلوم و مشخص كه همان ماه‌هاى حج مى‌باشند؛ چنانكه در صحيحه معاوية بن عمار از ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام، آيه شريفه‌ الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُوماتٌ ...[2] به شوال، ذو القعده و ذو الحجّه، تفسير شده است.[3]

البته نظريات ديگرى نيز در اين زمينه وجود دارد، ولى صاحب جواهر با استناد به همين صحيحه و برخى دلايل ديگر، همين قول را برگزيده است.[4]]

(1)

اصابع (ذات):

در بيت زير از حسان بن ثابت نام اين مكان برده شده است:

(2)

أصافر:

ياقوت مى‌نويسد: اصافر گردنه‌هايى است كه پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله هنگام رفتن به بدر، از آنها عبور كرد.

بكرى مى‌نويسد: كوه‌هايى است نزديك جحفه واقع در جانب راست جاده مدينه به مكّه. در داستان عمرو بن اميّه ضمرى كه ابو داود آن را روايت كرده، از اصافر نام برده شده است.

گفته‌اند: اصافر حدود بيست و پنج كيلومترى شمال شرقى رابغ واقع شده است. بنابراين، رابغ و اصافر دو جاى متفاوتند.

(3)

اصيهب:

مصغّر «اصهب» است، به معناى سرخ مايل به زردى (بور). آبى است نزديك مروّت واقع در سرزمين بنى تميم كه پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله آن را به اقطاع حصين بن مشمت داد.

(4)

اضافر:

به گفته سمهودى، اضافر جمع «ضفيره» است به معناى ريگ دراز كج.

نام گردنه‌هايى است كه پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله بعد از ترك ذفران به جانب بدر آنها را پيمود. ذو الاضافر: تپه‌هايى هستند در دو ميلى هرشى كه به اين تپه‌ها نيز اضافر مى‌گويند.

جاسر مى‌گويد: اضافر همان اصافر

______________________________
(1). بقره: 217

(2). بقره: 197

(3). وسائل، ج 11، ص 271

(4). نك: جواهر، ج 18، صص 12 و 13

[1] . بقره: 217

[2] . بقره: 197

[3] . وسائل، ج 11، ص 271

[4] . نك: جواهر، ج 18، صص 12 و 13