از نظر مربّع بودن شبيه كعبه نباشد. اين حجره بارها با حفظ شكل نخستين آن، مورد تعمير و مرمّت قرار گرفت. در سال 548 قمرى، جمال الدين اصفهانى وزير سلاطين زنگى، اطراف حجره را با ارتفاع يك قامت، بوسيله مرمر نماسازى و مرمّت كرد و تمامى ضلع‌هاى اطراف مقصوره را با ضريحى چوبى و مشبّك حفاظ و مزيّن نمود و اين نخستين ضريحى بود كه بنا نهاده شد.

در سال‌هاى 667- 680 قمرى ركن الدين بيبرس- از مماليك مصر- اطراف جدار مرقد و حجره را با ضريحى چوبى (دارابزين) كه داراى سه در جنوبى، شرقى و غربى بود محصور نمود. اين ضريح چوبى داراى سه متر ارتفاع بود كه به سقف مسجد نمى‌رسيد و پس از وى ركن الدين، ملك زين الدين در سال 694 قمرى ضريح چوبى را تا سقف مسجد مرتفع ساخت.

در سال 678 ملك منصور قلاوون از مماليك مصر و يا به روايتى احمد بن برهان عبد القوى والى شهر قوص، بالاى حجره گنبدى بنا نهاد.

در سالهاى 879- 888 قمرى، ملك اشرف قايتباى، پس از تجديد بناى حجره شريفه، گنبدى رفيع بر آن و گنبدى ديگر بر فراز حجره حضرت فاطمه عليها السّلام بنا نهاد.

در سال 1233 قمرى، سلطان محمود ثانى بن سلطان عبد الحميد (1223- 1255) گنبد حجره مباركه را بنايى ديگر نمود و آن را به رنگ سبز روغنى منقّش كرد.

بناى فعلى مرقد مطهر كه به نام‌هاى مقصوره و حجره شريفه نيز ياد مى‌شود، در زاويه جنوب شرقى مسجد النبى قرار گرفته است و داراى ضريحى است كه در اصطلاح به «شبّاك» معروف است.]

(1)

مرو:

در لغت به معناى سنگ چخماق يا آتش‌زنه است. شهرى است در خراسان كه منسوب به آن را مروزى و مروى مى‌خوانند كه اولى بر غير قياس و دومى قياسى است.

اما «مروروذى» و «مروذى» نسبت به «مروالرّوذ» مى‌باشند. علت آنكه در اين فرهنگنامه از اين مكان نام بردم آن است كه ياقوت روايت كرده كه پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله به بريدة بن حصيب اسلمى‌