گفته‌اند: آن كوهى است نزديك مدينه.

در كتاب ابى داود آمده است: پيامبر صلّى اللّه عليه و آله معادن القبليّه را؛ اعم از دشت و تپه آن و نيز اراضى قابل كشت قريس را به اقطاع بلال بن حارث داد. در معجم الطبرانى به جاى قريس، «قدس» آمده است.

[قريش:

نام قبيله‌اى است كه نسب آنها به «نضر بن كنانة بن خزيمة بن مدركة بن الياس بن نصر» مى‌رسد و گفته‌اند كه جدّ آنان «فهر بن مالك» است و كسى كه نسب وى به او نرسد قرشى به شمار نمى‌آيد.

در دليل نامگذارى آنها به قريش، اختلاف نظريه‌هايى وجود دارد؛ مثلا قريش از ريشه قرش و به معناى كسب و نيز جمع شدن است و قرشيان، چنانكه در سوره مباركه قريش آمده، سفرهاى بازرگانى زمستانه و تابستانه داشته‌اند و آنان كه قبلا در سرزمين مختلف پراكنده بودند، در مكه جمع شد و اسكان يافتند.[1]]

(1)

قريصه:

چاهى در مدينه بوده كه در زمان پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله وجود داشته است.

(2)

قرى (وادى القرى):

منطقه‌اى است ميان مدينه و تبوك كه چون قريه‌هاى زيادى داشته، بدين نام خوانده شده است.

بزرگترين شهر فعلى آن، شهر «العلاء» است كه در 350 كيلومترى شمال مدينه قرار دارد. امروزه به نام «وادى العلاء» معروف است.- نقشه راه‌ها و نيز نقشه سير سپاه مسلمانان، شماره 33

(3)

قريه بنى سالم:

- «منازل انصار».

(4)

قزح:

(به ضم قاف و فتح زاء)، به معناى رنگين كمان است. در سيره آمده است كه پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله بامداد مزدلفه، در قزح وقوف كرد و فرمود: سراسر مزدلفه موقف است. قزح تپه‌اى است در مجاورت مشعر الحرام در مزدلفه كه كاخى شاهى بر فراز آن بنا شده است.

(5)

قسطنطنيه:

همان شهر اسلامبول در تركيه است.

(6)

قصر خلّ:

در غرب وادى بطحان قرار دارد.

قصر خلّ ديگرى نيز داريم كه در راه بئر رومه واقع شده است. اين قصر به دستور معاويه به عنوان دژ و قلعه‌اى براى مردم‌

______________________________
(1). سفينة البحار، ج 2، ص 424، ماده «قرش»؛ طريحى، ج 3، ص 486

[1] . سفينة البحار، ج 2، ص 424، ماده« قرش»؛ طريحى، ج 3، ص 486