نام کتاب : فرهنگ اعلام جغرافيايى - تاريخى در حديث و سيره نبوى (ترجمه المعالم الأثيره فى السنة و السيرة) نویسنده : حسن شراب، محمد محمد؛ مترجم حميد رضا شيخي جلد : 1 صفحه : 307
(1)
فيد:
(به
فتح اول و سكون دوم)، در داستان اسلام آوردن زيد الخير (الخيل) از اين مكان ياد
شده است. روايت شده كه پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله فرمود: هيچ شخصيتى از عرب
براى من تعريف و تمجيد نشد، مگر اينكه وقتى نزد من آمد او را كمتر از آنچه
دربارهاش گفته بودند يافتم، به جز زيد الخيل كه او را بيش از آنچه در وصفش گفته
بودند، يافتم. حضرت سپس او را «زيد الخير» ناميد و «فيد» را به وى بخشيد.
(2)
همچنين «فيد» شهر آبادى است، اما زمانى كه راه حاجيان عراق، از آن مىگذشت، آبادتر
بود. اين راه بعدها قطع شد. فيد در جنوب شهر حائل، در عربستان سعودى واقع است و
قرقگاهى داشته كه به آن «حمى فيد» مىگفتند.
(3)
و نيز «فيد» آبراههاى است از ريزابههاى وادى قاحه كه در راه هجرت پيامبر صلّى
اللّه عليه و آله از آن ياد شده است.
(4)
فيفاء:
(به
فتح اول)، در لغت به معناى بيابان پهن و وسيع خالى از آب و آبادانى است. بعضى
گفتهاند: به معناى صحراى نرم و هموار مىباشد. اين كلمه به نام چند مكان اضافه
شده؛ از جمله:
(5)
فيفاء
الخبار:
زمين
پهناورى است ميان جماوات، در جنوب غربى مدينه، كه از جنوب به عرصه عقيق وصل
مىشود.
اين
مكان بعدها به نام «دعيثه» معروف شد. آبادى شهر مدينه تا اين زمين كشيده شده و
امروزه وصل به مدينه است و به آن «عزيزيّه» مىگويند.
(6)
فيفاء
الفحلتين:
در
خبر سريّه زيد بن حارثه با قبيله جذام، از اين مكان نام برده شده و آمده است كه
على عليه السّلام در فيفاء الفحلتين به سپاه زيد رسيد.
فيفاء
الفحلتين، در راه مدينه به سرزمين جذام، در طرفهاى علا و تبوك در شمال مدينه واقع
است. زيد بن رفاعه اسلام آورده بود و پيامبر صلّى اللّه عليه و آله براى او
نامهاى نوشت. اما زيد بن حارثه به قوم و قبيله او حمله كرد و تعدادى از آنها را
كشت و اموالى را به غنيمت گرفت.
پيامبر
صلّى اللّه عليه و آله على عليه السّلام را فرستاد تا آنچه را زيد بن حارثه گرفته
بود پس دهد.
على
عليه السّلام در فحلتين، واقع در بين مدينه و ذى المروه، به زيد رسيد و تمام
اموالى را كه گرفته بود به زيد بن رفاعه برگرداند.
نام کتاب : فرهنگ اعلام جغرافيايى - تاريخى در حديث و سيره نبوى (ترجمه المعالم الأثيره فى السنة و السيرة) نویسنده : حسن شراب، محمد محمد؛ مترجم حميد رضا شيخي جلد : 1 صفحه : 307