نام کتاب : فرهنگ اعلام جغرافيايى - تاريخى در حديث و سيره نبوى (ترجمه المعالم الأثيره فى السنة و السيرة) نویسنده : حسن شراب، محمد محمد؛ مترجم حميد رضا شيخي جلد : 1 صفحه : 235
خوانده شد.
بعضى
ضراح را يكى از اسامى كعبه شمردهاند؛ زيرا (به نقلى) خداوند آن را در جريان طوفان
نوح، به آسمان بالا برد.[1]
بلادى
مىگويد: «ضراح» بيت العمور است كه در آسمان محاذى كعبه قرار دارد و گفته شده كه
«ضراح» نام كعبه است. آنگاه كه كعبه در جريان طوفان نوح به آسمان دنيا برده شد، به
خاطر دورى از زمين آن را «ضراح» ناميدند.[2]
طريحى
نيز گفته است: «ضراح» به معناى روبرو و محاذى است و در حديثى در ذيل آيه شريفه وَ إِذْ قالَ رَبُّكَ لِلْمَلائِكَةِ إِنِّي جاعِلٌ فِي الْأَرْضِ
خَلِيفَةً قالُوا أَ تَجْعَلُ فِيها مَنْ يُفْسِدُ فِيها وَ يَسْفِكُ الدِّماءَ وَ
نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَ نُقَدِّسُ لَكَ قالَ إِنِّي أَعْلَمُ ما لا
تَعْلَمُونَ[3] آمده است، خداوند به فرشتگان فرمود:
در
زمين خليفهاى قرار مىدهم. آنان گفتند: آيا موجودى را در زمين قرار مىدهى كه به
فساد و خونريزى بپردازد ... سپس از گفته خويش پشيمان شده، به عرش پناه بردند و به
استغفار پرداختند. خداوند خواست جايى براى عبادت آنها قرار دهد، پس در آسمان چهارم،
محاذى عرش خانهاى آفريد كه ضراح ناميده شد و بعد در آسمان دنيا، محاذى «ضراح»،
خانهاى قرار داد كه بيت المعمور نام گرفت. آنگاه اين خانه (كعبه) را محاذى بيت
المعمور قرار داد و از اينجا روشن مىشود كه بيت المعمور در آسمان دنيا است و
خانههاى (عبادت) سه تا مىباشد.[4]]
(1)
ضريّه:
(به
فتح اول و كسر راء و تشديد ياء)، سرزمينى است در نجد، در راه حاجيان بصره و به مكه
نزديكتر مىباشد.
قرقگاه
ضريّه منسوب به همينجاست.
اين
زمين را عمر بن خطاب براى شتران صدقه و اسبان جنگجويان قرق كرد.
امارت
ضريّه در منطقه قصيم سعودى واقع است.
(2)
ضع
ذرع:
فيروزآبادى
در «المغانم المطابه» مىنويسد: دژى است در مدينه كه بنى خطمه آن را ساختهاند. در
اين بنا
نام کتاب : فرهنگ اعلام جغرافيايى - تاريخى در حديث و سيره نبوى (ترجمه المعالم الأثيره فى السنة و السيرة) نویسنده : حسن شراب، محمد محمد؛ مترجم حميد رضا شيخي جلد : 1 صفحه : 235