جهانگرد معروف، ابن بطوطه (متوفاى 779) مى‌گويد: «در ركن شرقى مسجد و در مقابل محراب خزانه‌اى است بزرگ كه در آن مصحفى را كه عثمان بن عفان به شام فرستاده است، قرار داده‌اند. اين خزانه را در هر جمعه، پس از نماز باز مى‌كنند و مردم براى بوسيدن آن هجوم مى‌آورند. در همين‌جا، مردم درباره حل اختلافات و دعاوى خود با يكديگر، قسم ياد مى‌كنند»[1]. گفته شده است كه اين مصحف همچنان در مسجد دمشق باقى بود تا اين كه به سال 1310 هجرى دست‌خوش حريق گرديد[2].

دكتر صبحى صالح مى‌گويد: «دوست من، استاد دكتر يوسف العش، به من گفت كه قاضى عبد الحسن الأسطوانى به او گفته كه مصحف شام را قبل از سوختن ديده و آن در مقصوره مسجد دمشق در محفظه‌اى چوبى نگهدارى مى‌شد»[3].

استاد زرقانى مى‌گويد: «هم‌اكنون دليل قاطعى بر وجود مصحف‌هاى عثمانى در دست نداريم تا چه رسد به آنكه محل وجود آن را تعيين كنيم».

درباره برخى از مصحف‌هاى تاريخى كه در كتابخانه‌هاى مصر موجود است، گفته مى‌شود كه از مصاحف عثمانى است. ولى در صحت اين انتساب ترديد بسيار است، زيرا در اين مصاحف علايم و نقوشى مانند نشانه‌ها و علايم فصل و جدايى بين سوره‌ها و علايمى براى تعيين اعشار قرآن وجود دارد. در حالى كه مى‌دانيم مصحف‌هاى عثمانى از اين قبيل علايم و نشانه‌ها عارى بوده است.

در خزانه حرم امام حسين عليه السّلام مصحفى است منسوب به عثمان كه با خط كوفى كهن نوشته شده است. با توجه به خالى بودن حروف آن از علايم و حجم بسيار بزرگ آن، با مصحف مدينه و يا مصحف شام هم‌آهنگ و همانند است. به خصوص كه كلمه «يرتدّ»[4] از سوره مائده را به صورت «يرتدد» ضبط كرده است. به احتمال قوى اين قرآن، از يكى از قرآن‌هاى عثمانى استنساخ شده و رونوشتى از يكى از آن‌هاست‌[5].

[1] رحله ابن بطوطه؛ ج 1، ص 54.

[2] احمد بن على مقريزى؛ الخطط؛ ج 5، ص 279.

[3] صبحى صالح؛ مباحث في علوم القرآن؛ پاورقى، ص 89.

[4] مائده 5: 54.

[5] مناهل العرفان؛ ج 1، ص 398- 397.