چكيده سخن‌

صحابه يا صحابى عنوان فخيمى است كه كاربرد آن، جز براى فرهيختگان پيرامون مقام رسالت شايسته نيست، از اين‌رو پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و ائمه اطهار عليهم السلام توصيه‌هاى اكيدى درباره مدح و تعريف صحابه كرده‌اند و حرمت آنان را واجب شمرده‌اند.

تعريف اصطلاحى صحابى (هر كه با حضرت كمترين ملاقاتى داشت و ايمان آورد و مسلمان مُرد)- كه امثال ابن حجر عسقلانى به كار مى‌برند- از ديدگاه مكتب اهل بيت عليهم السلام پذيرفتنى نبوده، معقول هم نيست؛ زيرا عنوان «صحابى» يك عنوان عرفى و نزد همگان شناخته شده است. عرف به اطرافيانى كه همواره حضورِ خدمت دارند، مانند خدمه و راننده و فانوس‌كش، صحابه نمى‌گويد؛ هر چند نسبت به شخص موردنظر، علاقمند و فرمان‌بردار باشند؛ مگر آن كه همه همت خويش را مصروف كسب علم و معرفت از محضر شخصيت مورد نظر كرده باشند و هر يك، جلوه‌گاهى از صفات حميده و اخلاق كريمه وى باشند. اصحاب پيامبر