صدق مى‌كند و در صورتى كه چندين خصيصه با هم جمع باشد و نص معارضى نيز در ميان نباشد، قابل اعتماد است و موجب قوّت احتمال مى‌شود و در اين حالت است كه نتيجه، كاربرد فقهى، تاريخى و ... خواهد دشت.

همانطور كه مشخص شد، ملاك تشخيص مكّى و مدنى يا نقل و خبر است- كه اصطلاحاً سماعى مى‌گويند- يا اجتهاد و شواهد ظاهرى؛ مانند:

جمله‌بندى، سجع و وزن و كوتاهى و بلندى آيات و سوره‌ها و يا شواهد محتوايى است؛ مثل: بيان اصول عقايد يا احكام، برخورد با كفّار يا منافقين و ....

ترتيب نزول‌

در ترتيب نزول سوره‌ها رواياتى در دست است كه مورد اعتماد بزرگان بوده و عمدتاً از ابن عباس نقل شده‌است كه به تعدادى از آنها در كتاب التمهيد فى علوم القرآن و علوم قرآنى اشاره شده است.

علامه طبرسى و ديگر بزرگان فن، متذكر مى‌شوند كه رعايت ترتيب سوره‌ها، با نظر به ابتداى هر سوره است. اگر چند آيه از سوره‌اى نازل شود و پيش از اتمام آن سوره، سوره ديگرى به‌طور كامل نازل گردد و حتى چند سوره ديگر در اين ميان به‌صورت كامل نازل شود، آنگاه بقيه سوره نخست نازل شود، در اين حالت نيز اعتبار ترتيب، نزول ابتداى هر سوره خواهد بود؛ مانند سوره علق كه تا پنج آيه در آغاز بعثت نازل گرديد و پس از چند سال بقيه سوره نازل شد. ولى اولين سوره نازل شده شمرده مى‌شود.

در اينجا ترتيب سوره‌ها را طبق روايت ابن عباس و تكميل آن مطابق روايت جابربن‌زيد، با تصحيح از روى نسخه‌هاى متعدّد قابل اعتماد، در دو جدول سوره‌هاى مكّى و سوره‌هاى مدنى مى‌آوريم. لازم به ذكر است كه در تنظيم اين جدول، معيار زمان، آن هم هنگام ورود پيامبر صلى الله عليه و آله به شهر مدينه، مد نظر بوده است: