شرح‌

قوله (ع): بنا عبد اللَّه و بنا عرف اللَّه و بنا وحد اللَّه تبارك و تعالى:

توحيد حقيقى و خداشناسى خالص اختصاص باولياء كاملين رسول صلّى اللَّه عليه و آله و سلم و اوصياء طاهرين دارد زيرا كسى كه ساحت كبريائى را كما هو حقه نشناسد نميتواند ساحت او را عبادت نمايد زيرا عبادت عملى و جوارحى از شئون و مظاهر اعتقادى و عبادت قلبى است و هر كه معرفت او ناقص باشد بهمان قدر عبادت عملى او ناقص خواهد بود يعنى در آن شائبه عبادت غير خواهد بود از خودستائى آميخته است.

ولى در باره ارواح قدسيه كه فوق عالم و اقصى مرتبه امكان نائل آمده و وسايط ميان خالق و مخلوق بطور اطلاق هستند و هرگز فيوضات الهى كه عوالم را فرا گرفته بدون وساطت انوار مقدسه تصور نميرود و هر گونه فيوضات تكوينى و تشريعى و هدايت و توفيق نازل از ساحت كبريائى از طريق وساطت انوار قدسيه خواهد بود و وساطت آنان نيز از عالم ذر و همه عوالم را فرا ميگيرد و اطلاق آن سلسله رسولان و پيامبران و اولياء و فرشتگان مقرب را فرا مى‌گيرد و موجودى از فيوضات وساطت انوار قدسيه خارج نخواهند بود.

و گفته شده كه هر يك از انوار قدسيه فانى از خود و واصل بغايت و نهايت وجود و كمال بطور موهبت هستند و باقى بالقاء اللَّه تعالى و لسان الحق و ترجمانه و وجه اللَّه و عينه الناظر الى الخلق هستند و يده الباسطة بالرحمة و الرأفة خواهند