شما را به جنگ خوانده جز براى ارضاى خاطر خود چنين نكرده است.
آيا شما گروه انصار نيستيد؟ خود مىدانيد كه در فروگذارى از يارى به عثمان به روز
دار (- روز هجوم به خانه عثمان) خطا كرديد، و به روز جمل ياران (و خونخواهانش را)
كشتيد (و اينك) به صفّين با سواران خويش بر سر مردم شام تاختيد. اگر شما كه عثمان
را وانهاديد (و از يارى به او خوددارى كرديد) على را نيز به حال خود وا مىنهاديد
كار سر به سر مىشد، ولى شما حق را وا نهاديد و به باطل يارى داديد و سپس نيز راضى
نشديد كه چون ديگر مردم باشيد تا آنجا كه شما را براى جنگ بسيج كردند و به ميدان
مبارزه فرستادند، وانگهى هيچ امرى نيست كه به دست على افتد و رقم (شكست و) مصيبت،
به تمامى، بر آن نخورد و با اين همه شما وعده پيروزى به او دادهايد. اينك جنگ،
بسيارى از ما و شما را از ميان برده است و خود به عيان ديدهايد، پس به خاطر خدا
از كشتار بازماندگان پروا كنيد.
پاسخ قيس به نعمان
قيس خنديد و سپس گفت:
«اى نعمان هرگز نمىپنداشتم كه به گفتن چنين سخنانى جرأت كنى، آن كس كه خود را
فريفته نمىتواند برادرش را نصيحت كند.
به خدا سوگند كه اينك تو
هم فريفته، و هم فريبكار و گمراه كنندهاى. در آن مورد كه از عثمان ياد كردى، اگر
شنيدن (سخن راست براى آنكه تو را متقاعد كند) برايت كافى است و اگر خبر درست
مىخواهى، از من بشنو. آن كس كه عثمان را كشت كسى است كه تو از او بهتر نيستى و آن
كس كه از يارى به عثمان خوددارى ورزيد از تو بسى بهتر است. اما در مورد اصحاب جمل،
ما به سبب پيمان شكنى آنها با ايشان جنگيديم. و اما در مورد معاويه، به خدا سوگند،
اگر [تمامى] عرب نيز گرد او جمع شوند، انصار با وى خواهند جنگيد. اما اين كه گفتى
ما چون ديگر مردم (بىطرف) نمانديم (و جانب على را گرفتيم) در اين پيكار ما چنانيم
كه با پيامبر خدا بوديم، رخسارههاى خويش را به دم تيغ خونبار مىسپاريم