هم باشد.

شرح‌

- مجلسى (ره) در معنى اين حديث شريف چند احتمال داده است: 1- در رشته آفرينش مخلوق سر سلسله آنها حضرت آدم پيغمبر بوده است و نيز در هر زمانى امام و پيغمبرى بوده و آخرين فرد روى زمين هم امام زمان باشد 2- هر انسانى را كه ملاحظه كنى پيش از او و در زمان او و پس از او پيغمبر يا امامى ميباشد 3- بعثت پيغمبر و امام در عالم ميثاق مقرر شده و در دنيا وجود خارجى يافته و در قيامت هم باشد.

در اينكه زمين خالى از حجت نماند

1-

حسين بن ابى العلاء گويد: بامام صادق عرض كردم، ممكن است زمين باشد و امامى در آن نباشد؟ فرمود: نه، گفتم: دو امام در يك زمان مى‌شود؟ فرمود: نه مگر اينكه يكى از آنها خاموش باشد (و بوظائف امامت قيام نكند مانند حضرت حسين در زمان امام حسن عليهما السلام).

2-

امام صادق ميفرمود: همانا زمين در هيچ حالى از امام خالى نگردد براى آنكه اگر مؤمنين چيزى (در اصول يا فروع دين) افزودند آنها را برگرداند و اگر چيزى كم كردند براى آنها تكميل كند.

3-

امام صادق عليه السلام فرمود: زمين از حالى بحالى نگردد جز آنكه براى خدا در آن حجتى باشد كه حلال و حرام را بمردم بفهماند و ايشان را براه خدا خواند.

4-

حسين بن ابى العلاء گويد: بامام صادق عرض كردم زمين بدون امام باقى ميماند؟ فرمود: نه.