اوضاع و احوال بسيارى از جوامع معاصر، اين مطلب را دريابد و نمونه‌هاى زنده و گوناگون آن را به خوبى بشناسد. ولى براى آنكه خوانندگان به جاى ديگر حواله نشوند مطالب ذيل از جلد اول ترجمه تاريخ تمدن ويل دورانت نقل مى‌شود:

در ميان يهود

... دستگاه روحانيت دستگاه بسته‌اى بود و جز فرزندان لاوى كسى نمى‌توانست در اين طبقه وارد شود. اين طبقه حق ميراث بردن نداشتند ولى از پرداخت ماليات و باج سرشمارى و انواع ديگر عوارض معاف بودند.[1]

در ميان برهمائيان‌

..." قانون‌نامه مانو" به پادشاه اخطار مى‌كند كه هرگز از برهمن ماليات نگيرد و لو همه منابع درآمد او از ميان رفته باشد.[2] زيرا اگر برهمن به خشم آيد مى‌تواند در دم شاه و سپاهيان او را با لعن و نفرين و خواندن متون رمزى از ميان بردارد.[3] ... قدرت برهمن متكى بر پايه انحصار دانش بود، برهمنان متولى و مفسران سنت، مربيان اطفال، مؤلفان يا گردآورندگان ادبيات و كارشناسان‌

[1] -. چاپ جديد، ص 367.

[2] -. يعنى پادشاه

[3] -. چاپ جديد، ص 555.