تعيين كننده‌ى حكومت در حفظ و حراست افراد و جامعه از انحطاط و انحراف، مكمل عامل كنترل درونى بوده و صيانت جامعه‌ى اسلامى را تضمين مى‌نمايد.

انسان‌شناسى در جهان‌بينى الهى‌

در جهان‌بينى الهى، دو مسأله‌ى كليدى يعنى ابعاد وجودى انسان و توسعه‌ى انسانى، از جمله مسايلى هستند كه به عنوان مبانى انسان‌شناسى اين نظام فكرى مورد توجه مى‌باشند:

1. ابعاد وجودى انسان وجود انسان از سه زاويه يا سه بعد، قابل شناسايى است. از يك سو داراى «بعد فيزيكى و جسمى» است و از سوى ديگر، وجود ناپيدا، «بعد روانى» او را مى‌سازد. به علاوه، عامل ارتباط ميان اين دو «بعد ذهنى» اوست كه هماهنگى ميان رفتارها را بر عهده دارد و نيز زمينه‌هاى راهبرى روح بر جسم و رفتار عينى را فراهم مى‌سازد.

انسان داراى تمايلات و گرايش‌هايى است كه جهت‌گيرى او را در زندگى معين مى‌كنند، و او را به امورى علاقمند و از امور ديگر، متنفّر مى‌سازند. اين بعد از وجود با تعابيرى؛ چون: قلب، روح، ميدان تمايلات، گرايش‌ها و بعد ايمانى، ياد مى‌شود.[1] در بعد ذهنى، آدمى به علم و آگاهى دست مى‌يابد و حصول آگاهى نيز در دو ميدان درونى و بيرونى انجام مى‌گيرد؛ در ميدان درونى، انسان مى‌تواند بر ميل، اراده، اطلاعات، امور ذهنى و رفتار عملى خويش علم و احاطه پيدا نمايد؛ همچنانكه در ميدان بيرونى نيزمى‌تواند، به شناخت خداوند امور معنوى، معقولات و پديده‌هاى محسوس دست يابد.

رجلأ ينادى يا للمسلمين فلم يجبه فليس بمسلم؛ كافى، ج 2، ص 164، حديث 5 و امام على عليه السّلام قال: اتقوا الله فى عباده و بلاده فانكم مسؤولون حتى عن البقاع و البهائم؟؟؟ نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج 7. ص 304 و رسول الله صلّى اللّه عليه و اله و سلم قال: الا كلكم راع و كلكم مسؤول عن رعيته ...؛ صحيفة الرضا، ج 3، ص 1459.

[1] -\i اذ قال ربك للملائكة انى خالق بشرا من طين فاذا سويته و نفخت فيه من روحى فقعوا له ساجدين؛\E سوره حجر، آيات 28 و 29 و امام الصادق عليه السّلام قال: القصد الى الله تعالى بالقلوب ابلغ من القصد اليه بالبدن و حركات القلوب ابلغ من حركات الاعمال؛ مشكوة الانوار، ص 257.