5. اجراى بدون خطا و لغزش قانون الهى، نيازمند عصمت است. خداوند، پيامبر و سپس امامان معصوم را براى ولايت بر جامعه اسلامى و اجراى دين منصوب كرده است.

6. دور از حكمت و لطف خداوند است كه در زمان غيبت امام معصوم (عصر غيبت)، مسلمانان را بدون رهبر رها نمايد و دين و شريعت خود را بى‌ولايت واگذارد.

7. بنابراين فقهاى جامع الشرايط كه نزديك‌ترين انسان‌ها به امامان معصوم از جهت علم، عدالت، تدبير و لوازم آن مى‌باشند، به عنوان نايب از امام عصر (عجل اللّه تعالى فرجه الشريف) به ولايت بر جامعه اسلامى در عصر غيبت مأمور و منصوب هستند.[1]

تجربه‌ى تاريخى‌

هرگاه رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم از مدينه براى مدتى طولانى، خارج مى‌شدند، شخصى از صحابه را به جانشينى انتخاب مى‌فرمود؛ همچنين براى مردم شهرهاى ديگر و مناطق دورتر نيز نمايندگانى مى‌فرستاد تا به جاى او، به امور رسيدگى نمايند و نسبت به امر رهبرى امت، پس از خود نيز اهتمام جدى داشت؛ چنانكه اين مطلب را در اولين دعوت رسمى از نزديكان خويش، بيان نمود.

سيره‌ى امير المؤمنين على عليه السّلام و امام حسن و امام حسين و ساير ائمه معصومين عليهم السّلام نيز همين بود كه امور شيعيان و امت را بدون سرپرست رها نمى‌كردند و در موقعيتى كه خود حضور نداشتند، جانشينى را به مردم معرفى مى‌نمودند؛ چنانچه امام كاظم عليه السّلام كه مدت طولانى را در زندان سپرى مى‌كرد يا امام هادى و امام عسكرى عليهما السّلام كه در حصر نيروهاى امنيتى حكومت زندگى مى‌كردند و شيعيان به راحتى نمى‌توانستند به ايشان دسترسى داشته باشند، نمايندگانى را واسطه‌ى ميان خود و شيعيان قرار داده بودند. نمونه‌ى آشكارتر آن را مى‌توان در غيبت صغرى امام زمان (عجل الله تعالى فرجه الشريف) يافت كه چهار نماينده به شكل متوالى واسطه ارتباط آن حضرت و شيعيان بودند.

به تحقيق اصل جانشينى در غيبت كبرى، با آن همه اهميت نمى‌تواند، منتفى باشد؛ بلكه شكل آن تغيير يافته است؛ بنابراين يكى از علماى وارسته و شاگرد مكتب اهل بيت با

[1] - با استفاده از ولايت فقيه؛ آية الله جوادى آملى؛ ص 213.