همچنين خوف از ترور، دانست كه به خاطر حفظ اسلام، انجام گرفت.

امام على عليه السّلام در خطبه‌ى شقشقيه رمز انتخاب، مدارا و سكوت را چنين بيان مى‌فرمايد: «... من جامه‌ى خلافت را رها ساختم و دامن خود را از آن درپيچيدم و كنار رفتم؛ درحالى‌كه در كار خود انديشه مى‌كردم كه آيا دست تنها و بدون ياور به پا خواسته و حق خود و مردم را مطالبه نمايم و يا آنكه در محيط پرخفقان و ظلم كه پيران را فرسوده و جوانان را پير و پژمرده و مردان مؤمن را تا واپسين دم حيات به رنج و سختى واداشته، صبر نمايم؟

سرانجام ديدم، صبر كردن خردمندانه‌تر است؛ پس شكيبايى ورزيدم؛ ولى به سان كسى مى‌ماندم كه خار در چشم و استخوان در گلو دارد، با چشم خود مى‌ديدم كه ميراثم را به تاراج مى‌برند»[1].

علاوه بر اين در خارج از حوزه‌ى مركزى جهان اسلام گروهى از قبايل عرب دست به شورش زده و با گرايش مجدد به آيين جاهليت، يا گرد آمدن پيرامون اشخاصى كه ادعاى پيامبرى داشتند و يا با عدم پرداخت زكات، مشكلاتى را براى مسلمين پديد آوردند.

خليفه در برخورد با اولين چالش، سياست سكوت و برخوردهاى زيركانه و گاه خشونت‌آميز را در پيش گرفت و در نهايت با منزوى كردن مخالفان، اذهان عمومى را از توجه جدى به بحران مذكور باز داشت.

وى همچنين با اعزام بخشى از سپاهيان اسلام به مناطق آشوب‌زده و برپايى نبردهايى كه در تاريخ به جنگ‌هاى «ردّه» مشهور است، به مقابله با چالش دوم پرداخت و شورشيان را سركوب نمود[2].

2. خلافت عمر

پس از مرگ ابو بكر، عمر بن خطاب بر مسند خلافت تكيه زد. وى كه از سوى خليفه‌ى پيشين به اين سمت منصوب شد[3]، بيش از ده سال بر جامعه‌ى اسلامى حكومت كرد. در دوران خلافت عمر، قدرت سياسى و نظامى مسلمين شكوفاتر شد و با فتح ايران، دمشق،

[1] - نهج البلاغه؛ خطبه 3.

[2] - تاريخ يعقوبى؛ ج 2؛ ص 7- 3؛ مروج الذهب؛ ج 2؛ ص 315؛ تاريخ خلفا؛ ج 2؛ ص 24.

[3] - تاريخ خلفا؛ ج 2؛ ص 63.