مى‌شود و امام عليه السّلام با اقامه آن درصدد احيار و استمرار امر بنيادينى برآمدند كه اساسش در عصر پيامبر صلّى اللّه عليه و اله جهت برچيدن بساط امتيازها و برترى‌هاى نژادى، قبيلگى، مالى و ... نهاده شد و زمام‌دار و رعيت، دارا و نادار، توانا و ناتوان، عرب و عجم را در برابر قوانين الهى يكسان نمود.

تلاش براى نهادينه ساختن اين اصل از سيره‌هاى شاخص پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله است. آن حضرت در برابر اعتراض برخى توان‌گران و اشراف به هنگام اجراى «اصل برابرى مقابل قانون» فرمودند:

إنّما هلك من كان قبلكم بمثل هذا. كانوا يقيمون الحدود على ضعفائهم و يتركون اقويائهم و اشرافهم، فهلكوا!؛[1] آنان كه پيش از شما بودند، تنها بدان سبب برافتادند و نابود شدند كه اين‌گونه رفتارى داشتند: بر ناتوان اقامه حدود مى‌كردند و توانايان را رها مى‌ساختند.

و نيز فرمودند:

انّما هلك بنو اسرائيل لأنّهم كانوا يقيمون الحدود على الوضيع دون الشريف؛[2] بنى اسرائيل از آن روى نابود شدند كه حدود را بر فرودستان اقامه مى‌كردند و از شريفان و بزرگان در مى‌گذاشتند.

تا آن‌جا كه براى تحقق كامل اين اصل و تشويق و تحريك مردم در مطالبه حقوقشان و اعمال قانون الهى نسبت به همه افراد فرمودند:

من قتل دون حقه فهو شهيد؛[3] كسى كه در گرفتن حق خويش كشته شود، شهيد است.

بدين‌رو تساوى در برابر قانون از ويژگى‌هاى مبنايى در حكومت نبوى و علوى‌

[1] - القاضى النعمان المغربى، دعائم الاسلام، ج 2، ص 442؛ و حسين النورى، مستدرك الوسائل، ج 18، ص 7.

[2] - القاضى النعمان المغربى، همان.

[3] - ابى يعلى الموصع، مسند، ج 12، ص 146.