خود پردازند، انتخاب‌هاى ديگر را نيز در نظر آورند، در جست‌وجوى پيش‌آمدهايى افتند كه ناشناخته است، به تجزيه و تحليل اهداف و ارزش‌هاى خود پردازند، درباره آينده و نظارتى كه ممكن است بر آن كنند، هوش‌يارتر باشند و به آزادى و به روزى نسل آينده بينديشند.

براى تحقق جامعه دينى ايده‌آل، ناگزير بايد آينده‌پژوه بود. از منظر عدالت و آزادى انسان، بايد آينده‌هاى گوناگون را تصور كرد و سپس از آنها يكى را برگزيد. بايد توانست جامعه‌اى خوب و شايسته را آراست و بصيرت جامعه درباره آينده، چيستى آينده و چگونگى امكان تحقق آن را از طريق منجى‌باورى برآورد و آنان را به سمتى هدايت نمود كه آگاهانه و با اراده خود بينديشند كه آينده چه بايد باشد. آنان بايد اين مهم را مسلم بدانند كه آينده را ما از كسى به ارث نمى‌بريم و كسى آن را به ما نمى‌بخشد، بلكه آينده آن چيزى است كه بايد آن را براساس آن‌چه وعده داده شده و موظف به پى‌گيرى و تحقق آن هستيم، تصور كرد و ساخت.

بنابر اراده خداوند، گريزى از گذر زمان و ورود به آينده نيست. لذا نبايد درباره آينده بى‌توجه بود، به ويژه هنگامى كه به نشانه‌هاى گوناگون توجه شود، درخواهيم يافت كه آخر زمان به انسان‌هاى شايسته، صالح، مخلص، عالم، شجاع و متدين متعلق است. لذا منتظران مصلح نمى‌توانند منفعل و نظاره‌گر باشند و بايستى خود را براى اتصاف به اين ويژگى‌ها و توسعه آن در جامعه آماده سازند.

راه‌بردهاى آينده‌نگر بايد در ابتدا به آينده و آن‌چه در آن رخ خواهد داد، جهت صحيحى گيرند و پس از پاسخ به «چه خواهد شد؟» به «چه بايد كرد؟» در حال معطوف شوند.

اين تحقيق با تكيه بر اصول و روندهاى تدوين راه‌برد آينده‌نگرانه به بررسى و پاسخ به پرسش‌هايى چون «چه خواهد شد؟» «چرا چنين خواهد شد؟» آن‌گاه «چه بايد كرد؟» پرداخته است؛ زيرا چنين نگرشى درباره زمان نه تنها «داشته‌ها» و «دست‌آوردها» را مى‌سنجد، افق دوردست آينده‌اى را بررسى مى‌كند كه براى صاحبان چنين نگرشى، بسيار نزديك است.