______________________________
(55). على عليه السّلام درباره عكس العمل احسان و خدمت به خلق در همين جهان مى‌فرمايد: «لا يزهدنك فى المعروف من لا يشكره لك، فقد يشكرك عليه من لا يستمتع بشى‌ء منه و قد تدرك من شكر الشاكر اكثر مما أضاع الكافر و اللّه يحب المحسنين؛ اين‌كه گاهى به كسى نيكى مى‌كنى و او قدرشناسى نمى‌كند (و يا ناسپاسى مى‌كند) تو را به كار نيك بى‌رغبت نكند كه شايد تو پاداش خويش را بيش از آن‌چه بخواهى از او بگيرى، از دست كسى مى‌گيرى كه هيچ به او نيكى نكرده‌اى. به‌هرحال جهان پاداش تو را پس مى‌دهد، هرچند از ناحيه‌اى كه تو هرگز گمان نمى‌برى.» (نهج البلاغه، حكمت 195)

(56). مولوى درباره عمل و عكس العمل مى‌گويد:

يا در باب مكافات طبيعى گفته شده:

(57). سوره احزاب، آيه 62.

(58). سوره فتح، آيه 23.

(59). سوره اسراء، آيه 77.

(60). سوره قصص، آيه 5.

(61). سوره احزاب، آيه 38.

(62). سوره فاطر، آيه 44.

(63). سوره فاطر، آيه 43.

(64). سوره فاطر، آيه 45.

(65)

. 1994, nattamraH, siraP, etinredom al ed secneuqesnoc seL,. A SNEDDIG

(66)

ritrap a( evirp ud te cilbup ud noitatum te noigileR>>, evidrat etinredoM, naeJ TOREbUAB, 2 rebmun, 53 emuloV, snoitacilbup segaS, ssapmoc laicoS ni, < <siacnarf elpmexe'l ed. 62- 61. pp, 2006 enuJ

(67). از همين رو، امروزه مخالفت با ورود تركيه به اتحاديه اروپا به رغم لائيك بودن ساختار حكومتى نشان مى‌دهد كه آن كشور داراى هويت اسلامى شناخته مى‌شود و در مقابل برخى از كشورهاى اروپايى مسيحيت را جزئى از هويت خود برمى‌شمارند.