نام کتاب : مبانى حكومت اسلامي نویسنده : جوان آراسته، حسين جلد : 1 صفحه : 129
مشروعيت كافى است؟
در نظامهاى مدعى مردمسالارى، چند كشور را مىتوان نام برد كه در
آنها اقليت بر اكثريت حكومت نكنند؟
به راستى چه چيزى ملاك مشروعيت است/
بحران مشروعيت هنگامى چهره واقعى خود را به روى ما مىگشايد كه فلسفه
سياسى در نحوه شكلگيرى انتخابات در جوامع مختلف سياسى، از جامعهشناسى سياسى كمك
بگيرد و پديده انتخابات را در همان كشورهايى كه از توسعه سياسى برخوردار و مفتخر
به داشتن نظامهاى كاملا دمكراتيكند، مورد ارزيابى قرار دهد. اين جاست كه روشن
مىگردد رأى چگونه پديد مىآيد و اكثريت آرا چگونه پايههاى يك نظام سياسى و اجزا
و نهادهاى آن را بنا مىنهد.[1]
[1] - سخن دكتر شريعتى در اين زمينه جالب و قابل تأمّل
است:
آنها[ غربىها] رأى قلابى را نيمه
شبها، پنهانى در صندوقهاى« اخذ رأى» نمىاندازند، رأى قلابى را شب و روز، آشكارا
اما سخت عالمانه و ماهرانه در صندوقهاى« خلق رأى» يعنى مغزها و دلها مىافكنند.
بى آنكه صاحب صندوق از آن آگاه شود و از اينجاست كه ليبراليسم و دمكراسى واقعى و
عملى آغاز مىشود ... گاه نزديك انتخابات مىبينيم ناگهان صدها مقاله، دهها كتاب،
فيلم، تئاتر، هزاران گونه تبليغهاى مستقيم و غير مستقيم با لحنها و رنگها و
جلوههاى متنوّع و جالب و مختلف از نوشتن شرححال گرفته تا چاپ عكس و اسم بر روى
رانها و پستانها و ديگر نقاط حسّاس انتخاباتى و دمكراتيك مانكنها و رقاصهها و
هنرپيشههاى بسيار معروف و محبوب در سينماها و دانسينگها و حتى پيادهروهاى
خيابانها و گردشگاهها و باغ ملىها درباره يكى از كانديداهاى رياست جمهورى از در
و ديوار همهجا و به هر وسيله بر سر و روى مردم مىريزد.
مگر شناختها و رأىها و
احساسهاى مردم چگونه شكل مىگيرد؟ بسيار سادهلوحانه و خيالاتى خواهد بود اگر فرض
كنيم توده ساده مردم كه اكثريت را داند و خواه ناخواه اكثريت آرا را، از طريق
تحقيقات عميق شخصى درباره كانديداها و مبتنى بر يك طرز تفكر فلسفى و جامعهشناسى
خاصّى، با مطالعه و بررسى و تتبّعات علمى و تحقيقات به يك« رأى» رسيدهاند و راه
خانه تا صندق انتخابات را خود تعين كردهاند ... بىشكل اين پول است، اينقدرت است
كه با استخدام تمام استعدادها و امكانات هنرى و ادبى و اجتماعى ... رأى مىسازد.
آرى، آزادد در« دادن رأى» اما بردهاند در« ساختن رأى»( امت و امامت، ص 190- 193).
« يك قبيله، يك شخص است و« يك
رأى» و بقيه همه« رأس» ند و دمكراسى نمىتواند بين« رأى» و« رأس» فرق
-- بگذارد و جامعهشناسى سياسى
جايى سراغ ندارد كه شماره« رأسها» و« رأىها» مساوى باشد حتى در غرب امروز و پس
از دو قرن كه از انقلاب فرانسه مىگذرد»( همان، ص 206).
نام کتاب : مبانى حكومت اسلامي نویسنده : جوان آراسته، حسين جلد : 1 صفحه : 129