ايمان مذهبى‌

سومين مطلب، ايمان است؛ ايمان مذهبى و اسلامى. ايمان مذهبى عبارت است از تضمين و تأمين كننده‌ى بخشى از استعداد و توانايى‌هاى انسان كه بيشترين تأثير را در انتخاب راه‌ها و پيمودن آنها دارد. ايمان مذهبى به انسان قدرت، شجاعت، معرفت، استقلال، اتّكاءِ به نفس و ثبات و استقامت در ميدان‌هاى سرشار از خطر مى‌دهد. ايمان، نقش واقعيات را به انسان آنچنان كه هست، مى‌نماياند. اگر انسانى با ايمان باشد، قدر و ارزش و مقدار پديده‌هاى مادّى و توانايى‌هاى آنها را مى‌شناسد و درباره‌ى آنها نه زياده‌روى مى‌كند و نه كوتاهى. اين خاصيت ايمان است. انسانى كه ايمان ندارد، براى ارزش‌هاى مادّى حسابى بيش از آن چه كه بايد باز كند، باز مى‌كند و پول و مقام و قدرت و نظاير آن، در زندگى او نقش مى‌يابد. انسانِ با ايمان براى پول و آسايش و رفاهِ زندگى اين دنيا، نقش مناسب آن را قائل مى‌شود و براى معنويت، آخرت، رضاى خدا، بهشت و همه‌ى ارزش‌هاى معنوى ديگر كه خِرَد انسان آنها را در مى‌يابد، ارزش مناسب و جايگاه شايسته‌اى در نظر مى‌گيرد. در بعضى جاها كه پاى علم لنگ است، ايمان كارساز است. اگر شما تاريخ و تنگناهاى زندگى بشر را نگاه كنيد، خواهيد ديد اين تنگناها بيشتر با سرانگشت ايمان باز شده است تا با مشت علم. جايى كه علم در آنجا پياده و ناتوان است، ايمان، كشورها را نجات داده و ملتها را از اسارت خارج كرده است. ايمان، تسلّطِ بدى‌ها و زشتى‌ها و ستمها را زايل كرده است. چيزى كه از اهميت زيادى برخوردار است، پيدا كردن نقش و رابطه‌ى سه مقوله دانش، روشنفكرى و ايمان با هم است.

تعارض علم و دين‌

مخاطب مطلبى كه مى‌خواهم عرض كنم شما جوانهاى امروز ايرانيد. شايد جوان امروزى اروپا، مخاطب اين سخن نباشد. جوان ديروز ايران هم شايد مخاطب اين حرف نباشد. در حقيقت بيش از همه، نسل جوان امروز ايران مى‌تواند آن را به درستى درك كند. عزيزان من! روزى بود كه صداى رسا و گوشخراش فضاى زندگى انسان؛ يعنى صداى تبليغاتچى‌هاى با نفوذ دنيا- سياستمداران، دانشمندان معروف و بزرگ، مؤلّفان، روزنامه‌نگاران، رهبران احزاب سياسى و غيره- اين مطلب را تبليغ مى‌كرد كه‌