در شاه، انتشار مقاله توهين‌آميز در روزنامه اطلاعات نسبت به رهبر انقلاب، جريحه‌دار ساختن احساسات مذهبى مردم و ... از عوامل شتابزا در حركت انقلابى مردم تلقى شده است.[1]

سه. مقايسه انقلاب اسلامى با انقلاب‌هاى فرانسه و روسيه‌

دكتر محمدى در كتاب انقلاب اسلامى در مقايسه با انقلاب‌هاى فرانسه و روسيه ضمن مقايسه انقلاب اسلامى با آن دو انقلاب، بار ديگر به نقش عوامل فرهنگى در وقوع انقلاب اسلامى تأكيد كرد.

وى در اين كتاب، به مقايسه سه انقلاب مزبور در دو مقطع پيش و پس از پيروزى مى‌پردازد. در يك‌طرفِ هريك از اين انقلاب‌ها قدرت سياسى، و در طرف ديگر آن قدرت اجتماعى قرار دارد. بنابراين، در بحث شرايط پيش از انقلاب، ازيك‌طرف، در هر كشور، عوامل چهارگانه قدرت اقتصادى، مديريت سياسى، حمايت بين‌المللى و قدرت نظامى را تحت عنوان قدرت سياسى رژيم‌هاى پيشين، و ازطرف‌ديگر، سه‌عامل مردم، رهبرى و ايدئولوژى را تحت عنوان قدرت اجتماعى معرفى و با هم مقايسه مى‌كند كه نتيجه اين بررسى و مقايسه، بدين قرار است:

برخلاف دولت‌هاى دو كشور فرانسه و روسيه پيش از انقلاب كه از نظر سياسى ضعيف بودند، رژيم پيشين ايران قدرتمند بود؛ و درحالى‌كه تعداد اندك انقلابى‌ها در دو انقلاب فرانسه و روسيه، به‌دليل ضعف قدرت رژيم‌ها قادر بودند حكومت‌ها را ساقط كنند، در ايران براى ساقط كردن حكومت قدرتمند موجود، بايد نيروى اجتماعى بسيار مقتدرى به صحنه مى‌آمد. در سال‌هاى 1356 و 1357 در ايران سه عامل «مردم»، «رهبرى» و «ايدئولوژى» به‌دليل ويژگى‌هاى خود، به‌گونه‌اى بسيار قدرتمند در صحنه ظاهر شده، پيروزى انقلاب و تشكيل نظام جمهورى اسلامى را رقم زدند.[2]

سومين اثر دكتر محمدى درباره انقلاب اسلامى كتابى است تحت عنوان انقلاب اسلامى، زمينه‌ها و پيامدها كه جمع مطالب دو كتاب قبلى و مقدارى مطالب جديد است.

[1]. همان، ص 115.

[2]. محمدى، انقلاب اسلامى در مقايسه با انقلاب‌هاى فرانسه و روسيه، صفحات مختلف.