«رزن» وزير امور خارجه آلمان در مطلبى كه امروز در روزنامه «وقت
برلن» به چاپ رسيد پس از اشاره مختصرى به تاريخ ايران در پنج قرن گذشته، به بيان
نظرياتش درباره برخى قوانين و اعتقادات اسلامى و تأثير آن در جامعه ايران پرداخت.
[تصوير] نوع پوشش زنان در دوره قاجاريه
او در بخشى از نظرياتش، ترتيب تشكيلات خانوادگى اسلامى را براى
استحكام امور كشور نامطلوب دانست، زيرا كه به عقيده او تعدد زوجات 1 شاهزادگان سبب شده، كه هميشه پسرهاى متعددى وجود داشته باشند كه به
خاطر ادعاى تاج و تخت، هميشه با هم در جنگ باشند.
در بخش ديگرى از نظريات رزن آمده است كه انتظار ظهور امام دوازدهم
هميشه در ايران نقش بزرگى داشته، چون اين عقيده كه پس از يك دوره تنزل و بدبختى،
شخصى فوق العاده ظهور خواهد كرد و مملكت را به سوى ترقى و عظمت سوق خواهد داد، سبب
شده است كه ملت هميشه تسليم تقدير شود و جنگ را براى مخالفين خود آسان نمايد و
مخصوصا علاقه 2 عموم، به عالم ماوراء الطبيعه و جنگ روحانيون جاهطلب بر سر عقايد
متعصبانه به قدرى نيروهاى معنوى مملكت را مشغول نموده كه نتوانسته است به اندازه
كافى به مسائل سياسى عملى بپردازد. 3
* تقاضاى ماهنامه بازرگانى لندن براى ارسال اسامى تجار و
تجارتخانههاى ايران
دفتر ماهنامه بازرگانى لندن در نامهاى به سفارت ايران در لندن تقاضا
كرد اسامى تجار و تجارتخانههاى معتبر تهران و ساير شهرهاى ايران براى آن ماهنامه
ارسال شود. 4
(2). اعتقاد به ظهور يك منجى در ميان تمام
اديان مشترك است و اظهارنظر رزن كاملا با حقايق تاريخى و اعتقادى تمام آئينها و
اديان جهان منافات دارد. ضمن آنكه ديدگاه رزن يك اظهارنظر سياسى هدفدار بوده نه
واقعيتهاى تاريخى در ايران و احتمالا برگرفته از ديدگاه برخى از مستشرقين اروپايى
بوده است. (م).
(3). روزنامه وقت برلن، 13 ژانويه 1922.
(4). تلگراف سفارت ايران در لندن به وزارت
خارجه، 22/ 10/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 14، پ 6، ص 51.
نام کتاب : روز شمار تاريخ معاصر ايران نویسنده : فراهانى، حسن جلد : 1 صفحه : 497