نام کتاب : اوضاع سياسى اجتماعى و فرهنگى شيعه در غيبت صغرى نویسنده : حسين زاده شانه چى، حسن جلد : 1 صفحه : 111
اهل بيت عليهم السّلام، پناهگاهى براى
علويان و شيعيان بود. فعاليت علويان و مبلّغان شيعى (زيدى و اسماعيلى) در اين
ناحيه به نيمه قرن سوم هجرى مىرسد.
تبليغات گسترده داعيان اسماعيلى بدانسو مىرفت كه يمن را مركز اولين
دولت اسماعيلى سازد؛ اما اختلافات داخلى آنان از يك سو و ظهور شخصيت برجسته علوى
در اين ناحيه از سوى ديگر، زمام امور را از دست اسماعيليان خارج ساخت. يحيى بن
حسين، نواده قاسم الرّسى، كه بعدها به الهادى الى الحق معروف گرديد، از شخصيتهاى
ممتاز زيديه بود كه نسبش به امام حسن عليه السّلام مىرسيد.
پيشتر جدّ او قاسم الرسى، از ائمه زيديه و متكلمان متبحّر، تلاش
زيادى كرده بود تا در يمن قدرتى به هم رساند، اما توفيق نيافت[1].
اما اينك يحيى بن حسين با بهرهگيرى از اوضاع آشفته يمن توانست دعوت خود را گسترش
دهد و در سال 280 ق با كمك يارانش، بر شهر صعده تسلط يابد و آن را از دست امراى
محلى بنى يعفر خارج سازد. با پيوستن ديگر زيديان يمن به او و پذيرفتن امامتش، قدرت
يحيى بالا گرفت و به زودى بر شهر صنعاء كه از بزرگترين شهرهاى منطقه بود استيلا
يافت و حكومت مستقل خود را اعلام نمود و به نام خود سكه زد.[2]
يحيى در مدت هجده سال حكومتش، بر بخش عمدهاى از سرزمين يمن سيطره داشت. او مردى
فقيه و دانشمند بود و آثار مكتوبى از جمله رسالهاى در باب اثبات امامت امير
المؤمنين عليه السّلام[3] از او
باقى مانده است. يحيى در سال 298 ق درگذشت. پس از او پسرش محمد، ملقب به مرتضى به
حكومت نشست. او در سال 301 ق از حكومت كناره گرفت و در سال 310 ق درگذشت. تا سال
330 ق چهار تن ديگر از امامان بنى رسى حكومت كردند. اسامى فرمانروايان و امامان