و شايد بتوان گفت كه ايشان در ابتداى امر محضر بزرگان زير را نيز درك كرده است:

- علامه بحر العلوم سيد محمّد مهدى طباطبائى (د. 1212 ه. ق) صاحب مصابيح.[1]

- علّامه بزرگ وحيد بهبهانى (د. 1205 ه. ق) صاحب فوائد حايريه.[2]

اما، ظاهرا اين سخن بعيد مى‌نمايد. مگر آنكه ولادت شيخ را در سال 1192 ه. ق، و سن ايشان را به هنگام وفات استاد اكبر وحيد بهبهانى 16 سال و زمان درگذشت علامه بحر العلوم را در 20 سال بدانيم.

ولى اگر ولادت صاحب جواهر را- به گفته شيخ آقا بزرگ تهرانى- در 1202 ه. ق بدانيم، وجه بعد روشن مى‌شود.

مرحوم صاحب جواهر علاوه بر مرحوم شيخ جعفر كاشف الغطاء و مرحوم سيد محمّد جواد عاملى، از مرحوم شيخ احمد احسائى‌[3] (د. 1243 ه. ق) هم اجازه روايت داشته و نقل حديث مى‌كرده است.

حركت علمى در نجف‌

با گسترش انديشه اخباريگرى- كه نقطه اوج آن با كتابها و نوشتارهاى ميرزا محمّد امين استرابادى (د. 1033 ه. ق) همانند فوائد المدنيّة و دانشنامه شاهى پديد آمده بود- و شرح و بسط آن توسط دانشمندان و محدثانى همچون سيد نور الدين فرزند سيد نعمت اللّه جزائرى (د. 1158 ه. ق) و فرزندش سيد عبداللّه جزائرى (د. 1173 ه. ق) و شيخ حسين عصفورى بحرانى (د. 1183 ه. ق)، و از همه مهمتر و مشهورتر شيخ يوسف بحرانى صاحب الحدائق الناضرة (1186- 1107 ه. ق)، تفكر مجتهدين اصولى اندك‌اندك در انزوا و خمول قرار گرفت و مى‌رفت تا باب اجتهاد بسته شود.

[1]. موسوى خوانسارى، روضات الجنات، ص 182؛ عليارى، بهجة الآمال، ج 6، ص 311.

[2]. همان.

[3]. تهرانى، كرام البررة، ج 1، ص 311.