معامله حيوانات درنده‌

حضرت امام ابتدا درباره گربه ميفرمايد: فروش گربه جايز و بهاى آن حلال است و در اين جهت جاى هيچ اشكالى نيست.

دليل: اوّلًا مقتضى براى بيع موجود است. يعنى وجود منفعت حلال عقلايى همچون شكار انواع موش‌ها، خوردن پس‌مانده غذاها كه از آلودگى محيط زيست مى‌كاهد و ...؛ مانع از بيع آن هم مفقود است؛ زيرا از نظر مشهور و امام راحل عين نجس بودن مانع است؛ اما گربه با اينكه حلال گوشت نيست، پاك است. بنابراين مشمول عمومات تجارت ميگردد.

ثانياً نصّ خاصّ بر جواز بيع گربه داريم: يكى از آنها روايت موثّقه محمد بن مسلم و عبدالرحمن بن أبى عبدالله از حضرت صادق (ع) است كه ميفرمايد:

«ثمن الكلب الذي لا يصيد سحت، ثم قال: ولا بأس بثمن الهرّ».[1]

ثالثاً به گفته علامه در تذكره،[2] جواز بيع گربه در فقه اماميه اجماعى است. به همين دليل امام راحل فروش گربه را از ساير درندگان جدا كرده است.

به فتواى مشهور قدما، خريد و فروش حيوانات درنده- به جز گربه- حرام است و عدهاى همچون شيخ طوسى‌[3] و سيد بن زهره‌[4] ادعاى اجماع كردهاند؛ ولى به فتواى مشهور متأخرين معامله آنها جايز است؛ به شرط اين‌كه داراى منفعت حلال مورد اعتنا باشند.

مرحوم امام نيز در متن‌ تحرير الوسيله‌، ملاك را همين امر دانسته و درندگان را دو دسته كرده است: خريد و فروش آن دسته كه داراى منفعت مباح مقصود نيستند مثل گرگ و

[1]. وسائل الشيعه، ج 17، ص 119، ح 3.

[2]. تذكره الفقهاء، ج 1، ص 464.

[3]. الخلاف، ج 3، ص 183؛ المبسوط، ج 2، ص 166.

[4]. غنيه النزوع، ج 1، ص 213.