هم ضرر نمى‌زنند در حالى كه بلااشكال هست.

اساسا سمرة ابن جندب(كه حديث،در رابطه با او صادر شده)ضار بود.پس مراد، احكام ضرريه است.مثلا وضوى ضررى يا غسل ضررى و...در اسلام جعل نشده.

ضرر(همانند عسر و حرج)حد و مرز تكليف است.

2.رسول اكرم فرموده:رفع عن امتى ما لا يعلمون.در اينجا هم بايد چيزى مقدر باشد به نام مؤاخذه و عقاب،تا كلام صادق باشد؛و الا كلام،كاذب است چون موضوعا«ما لا يعلمون»مرتفع نيست؛خيلى امور است كه امت پيامبر نسبت به آن يعلمون هستند.پس مراد،رفع مؤاخذه است.

3.باز در حديث رفع،رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله فرموده:رفع ما اضطروا اليه.در اينجا هم بايد چيزى به نام مؤاخذه مقدر باشد.يعنى اگر به چيزى از قبيل اكل ميته و...مضطر شديد،عقاب او مرتفع است يا حكم حرمت در آنجا مرتفع است چون اضطرار،حد تكليف است و الا به ظاهرش كلام،كاذب است چون كثيرا ما امت ممكن است مضطر شوند و اضطرار به امرى پيدا كنند.

4.حديث ديگر:امام فرموده:«لا صلاة لمن جاره المسجد الا فى المسجد»يا«لا صلاة لجار المسجد الا فى المسجد».در اينجا هم،صحت كلام و صدق كلام،هر دو متوقف است بر تقدير گرفتن كلمۀ كاملة.و مراد اين است كه صلاة همسايۀ مسجد در منزل،صلاة كامل نيست نه اينكه اصلا صلاة نباشد و الا بلا اشكال كلام كاذب است.

5.آيۀ شريفۀ وَ سْئَلِ الْقَرْيَةَ .در اينجا هم صحت كلام عقلا متوقف است بر اينكه لفظ«اهل»مقدر باشد تا از باب مجاز در حذف باشد و يا معناى«اهل»مقدر باشد تا از باب مجاز در اسناد باشد.

توضيح ذلك:المجاز على ثلاثة اقسام:1.مجاز در اسناد،2.مجاز در حذف، 3.مجاز در كلمه.

مجاز در اسناد عبارت است از اسناد الشىء الى غير ما هو له.مانند:انبت الربيع البقل يا جرى الميزاب.و مجاز عقلى هم مى‌گويند.و مثل:و اسأل القرية؛كه مجازا اسناد داديم سؤال را به قريه؛و الا حقيقتا از اهل قريه بايد سؤال كرد.پس معناى كلمۀ