به وجود مى‌آيند. اين نظريه سهم بسيار بزرگى را به عوامل عقلانى، وجدان و به پديده‌هاى حقوقى مى‌دهد.

2- 5- نهاد در حوزه علوم سياسى‌

فرهنگ علوم سياسى در تعريف نهاد چنين آورده است:

«1- قانون، رسم، عرف و عادت، رويه، سازمان يا هر عنصر ديگر در زندگى سياسى يا اجتماعى مردم. يك اصل نظام‌بخش يا پيمان در خدمت نيازهاى يك اجتماع سازمان يافته يا هدفهاى كل تمدن‌

2- آنچه كه در اجتماع پابرجا و مستقر شده باشد.»[1]

با توجه به اهميت نهادهاى حكومتى در علوم سياسى، اين فرهنگ به تعريف نهادهاى حكومتى پرداخته و آنها را نهادهايى مى‌داند كه به حفظ نظم و قدرت، اجراى عدالت و محافظت جامعه در برابر بيگانگان، مربوطند. اجراى اين نوع كاركردهاى نهادى به عهده سازمان خاصى به نام دولت است كه بر تمام اعضاى جامعه، قدرت و سلطه اجبارى را اعمال مى‌كند.

«هانتينگتون» از تئوريسينهاى معروف در حوزه علوم سياسى در تعريفى از «نهاد» مى‌گويد: نهادها، الگوهاى رفتارى پايدار، ارزشمند و تكرار شونده‌اند.

سازمانها و شيوه عمل آنها از نظر درجه نهادمند بودن مى‌توانند متفاوت باشند؛ چنان كه دانشگاه هاروارد و مدرسه عالى تازه گشوده شده‌اى در حومه شهر، هر دو، سازمان به شمار مى‌آيند، اما هاروارد بيشتر از آن مدرسه خصلت نهادى دارد.

به اين ترتيب هانتينگتون «نهادينه شدن» را فراگردى تلقى مى‌كند كه سازمانها و شيوه‌هاى عمل با آن، ارزش و ثبات مى‌يابند. از نظر وى سطح نهادمندى هر نظام‌

[1] - فرهنگ علوم سياسى فارسى- انگليسى و انگليسى- فارسى، مركز اطلاعات و مدارك علمى ايران، 1371، ص 158.