- خدمات حمل‌ونقل هوايى‌

با اين ضميمه، حقوق ترافيك و فعاليتهاى مستقيما مربوط به آن از شمول‌GATS خارج شد. اين حقوق و فعاليتها تحت پوشش توافقهاى دوجانبه ديگر قرار مى‌گيرند.

گرچه اين پيوست مقرر مى‌دارد كه‌GATS در خدمات نگهدارى و تعميرات هواپيما، بازاريابى خدمات حمل‌ونقل هوايى و خدمات ذخيره كامپيوترى‌[1] جا دارد.

تعهدات كشورها: گشودن بازار

هر كشور تعهدات خاصى را در بخشهاى خدماتى و فعاليتهايى كه در اين بخشها انجام مى‌شود، به عهده مى‌گيرد. تعهدات مزبور، دسترسى به بازار كشور را در بخشهاى فهرست شده تضمين و هر محدوديتى براى دسترسى به بازار و رفتار ملى را تشريح مى‌كند.

به عنوان مثال، اگر كشورى به بانكهاى خارجى براى انجام فعاليت در بازار ملى خود اجازه دهد، اين يك تعهد دسترسى به بازار ناميده مى‌شود. اگر كشورى تعداد مجوزهاى صادره را محدود كند، اين نوعى محدوديت در راه دسترسى به بازار است.

اگر كشورى اعلام دارد كه بانك‌هاى خارجى تنها مى‌توانند يك شعبه و بانك‌هاى داخلى چند شعبه داشته باشند اين استثنائى به اصل رفتار ملى است.

دسترسى به بازار

فهرستهاى تعهدات دسترسى به بازار (به همراه محدوديتها و معافيتها از رفتار ملى) به عنوان يك مجموعه چند جانبه مذاكره مى‌شوند، هرچند نشستهاى مذاكراتى دوجانبه براى توسعه اين مجموعه ضرورت دارد. بنابراين، تعهدات دربرگيرنده شرايط توافق و تضمين شده براى هدايت تجارت بين‌المللى خدمات است. اگر شرايط تثبيت شده به سمت بدتر شدن سوق يابد، دولت بايد حداقل از سه ماه قبل مراتب را اطلاع دهد و با كشورهاى متأثر از اين تصميم براى جبران خسارت مذاكره كند. اما تعهدات در هر مرحله از زمان مى‌تواند بهبود يابد كه منوط به آزادسازى بيشتر از طريق مذاكرات آتى است كه قبلا تحت‌GATS تعهد شده‌اند و شروع نخستين مذاكرات نبايد ديرتر از سال 2000 باشد.

[1] (*)computer -reservation services