تحليل: گزارش 1996 دبيرخانه‌

وظيفه نظارتى سازمان تجارت جهانى در مورد كشورهاى در حال توسعه شامل تحليل اقتصادى است. در سال 1996، كميته تجارت و توسعه از دبيرخانه سازمان تجارت جهانى درخواست كرد تا گزارشى تحت عنوان «مشاركت كشورهاى در حال توسعه در تجارت جهانى: نگاه كلى* روندهاى اصلى و عوامل بنيادين» تهيه نمايد. اين گزارش به عملكرد بسيار مثبت اكثر كشورهاى آسيايى در حال توسعه در تجارت جهانى مى‌پرداخت. البته بعضى از كشورهاى فقيرتر دنيا داراى عملكرد بسيار نااميدكننده‌اى بوده‌اند.

سهم كشورهاى در حال توسعه جهان در تجارت كالا در سال 1980 به 28 درصد رسيد ولى پس از آن تا نيمه دوم 1980 روند كاهشى داشت. بعد از آن با افزايش قيمت نفت، سهم كشورهاى در حال توسعه در تجارت كالا شروع به افزايش دوباره نمود. در مجموع، نرخ رشد اقتصادى كليه كشورهاى در حال توسعه بالاتر از حد ميانگين بود و همچنين شاهد افزايش سهم كالاهاى كارخانه‌اى در صادراتشان بودند. وابستگى اين كشورها به صادرات محصولات اوليه مانند كانى در حال كاهش است.

اين گزارش با ارائه شواهدى از كشورهاى با حداقل توسعه‌يافتگى از سال 1980 به بعد، نشان مى‌دهد كه كشورهاى مزبور با عملكرد صادراتى قوى همچنان در پى افزايش سهم كالاهاى كارخانه‌اى در بين كالاهاى صادراتى هستند. اين كشورها همچنين خواهان سهم بيشتر توليدات كارخانه‌اى در اقتصاد) ([1] و سهم بيشتر سرمايه‌گذارى در هستند. اين گزارش به عوامل عمومى كه در توضيح درجه مشاركت در تجارت جهانى نقش دارند توجه مى‌كند. عوامل مهم خارجى شامل دستيابى به بازارهاى خارجى و ورودى‌هاى سرمايه هستند و عوامل مهم داخلى شامل سياستهاى تجارى، مشاركت در سازمان تجارت جهانى، و اينكه صادرات كشورها روى چند محصول يا بازار متمركز شده است، سياستهاى كلان اقتصادى مانند بودجه دولت، نرخ بهره و نرخ ارز، مى‌باشند. اين عوامل به شيوه پيچيده‌اى بر يكديگر تأثير متقابل دارند.

[1] - توليد ناخالص داخلى