جوهک، تپه

نویسنده (ها) : ناصر پازوکی طرودی

آخرین بروز رسانی : چهارشنبه 20 آذر 1398

جوهک، تپه \ tappe-ye jūhak\ ، تپه‌ای تاریخی واقع در °51 و ´38 طول شرقی، و °35 و ´53 عرض شمالی با ارتفاع 300‘2متری از سطح دریا. این تپه در فاصلۀ 5/ 4 کیلومتری شمال غربی روستای کند بالا، در جبهۀ غربی دره‌ای که آبریز دامنه‌های آتش‌کوه است، جای دارد.
در این دره، آبشاری با ارتفاع حدود 14 متر وجود دارد که اهالی روستاهای اطراف، آن را کفترخوان، کفترلو یا «لُوارپله» می‌نامند. این آبشار در فصل بهار بسیار پرآب است؛ از همین‌رو، به مکانی برای گردشگران و طبیعت ـ دوستان بدل شده است. آب این آبشار پس از عبور از درۀ یادشده به سمت روستای کند پایین جریان می‌یابد و سرانجام، به سمت شهر لواسان روان می‌شود.
تپۀ تاریخی جوهک مانند کلّه‌قندی در شرق زمینها و باغهای روستای راحت‌آباد که مزارع مَرْغی خوانده می‌شود، واقع است و به عبارتی دیگر مرز محدودۀ اراضی و کوههای روستاهای کند بالا و راحت‌آباد محسوب می‌شود. سطح بالای تپـۀ جوهک حدود 43 مـ2 وسعت دارد و آثار و بقایای معماری قلعه‌ای در آن دیده می‌شود که بر اثر مرور زمان و به‌خصوص حفاریهای غیرقانونی آسیب بسیار دیده، و جز پی دیوارها و برجهای پیرامونی، چیزی از آن باقی نمانده است.
احتمالاً بقایای معماری قلعۀ تاریخی جوهک بخشی از زنجیرۀ بناهای دفاعی منطقه بوده که قلعۀ پیرزن روستای کند بالا، قلعۀ ساکا یا قلعۀ سربند روستای افجه و تپۀ تاریخی شیرتازه آن را تکمیل می‌کرده است. این تپۀ تاریخی به سبب موقعیت مکانی خاصش که بر تمامی ارتفاعات و زمینها و مزارع اطراف اِشراف کامل داشته، از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است؛ هرچند به سبب محدود بودن سطح کوهی که تپۀ تاریخی جوهک بر آن واقع شده، دارای تأسیسات و بناهای زیادی نبوده است.
در سطح و اطراف تپۀ جوهک قطعات سفالهای زیادی از انواع نخودی، قرمز، کِرم با نقشهای گیاهی، هندسی و قالبی مشاهده شده است که عموماً مربوط به سده‌های 4- 8 ق/ 10-14 م است. شاید تخریب بیش از حد این مکان به سبب متروک شدن آن در بیش از 6 یا 7 سدۀ اخیر باشد. تپۀ تاریخی جوهک با شمارۀ 382‘10 در مهر 1382 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، و تحت مراقبت و حفاظت است.

ناصر پازوکی طرودی