اردیبهشت

اُرْدیبِهِشْت [ordībehešt]، نام دومین ماه از سال و دومین ماه از فصل بهار در سال شمسی در تقویم کنونی ایرانی و نام سومین روز از هر ماه شمسی در تقویم ایرانیان قدیم. نام این ماه در پهلوی به دو صورت اَرْدْوَهِشْت (بندهشن، 35، سطر 8) یا اُرْدْوَهِشْت («
بندهش»
، 18، سطر 2) آمده، و این صورتها خود از صورت فرضی ایرانی باستان اَرْته وَهیشْته یا رْته وَهیشتْه 
(در اوستا اَشه وَهیشته، نام دومین امشاسپند) مشتق شده است. 

در اواخر دورۀ ساسانیان به سبب رعایت نکردن کبیسه‌
ها، اردیبهشت در جای طبیعی خود قرار نگرفته بود و این وضع ادامه یافت تا در زمان ملکشاه سلجوقی در 467ق/ 1075م که تقویم جلالی وضع شد، اردیبهشت نیز ماه دوم تعیین گردید. در دورۀ ساسانیان روز سوم ماه اردیبهشت را که روز تقارن نام ماه و نام روز بود، جشن می‌
گرفتند و آن را اردیبهشتگان می‌
نامیدند (بیرونی، 219). ماه اردیبهشت به عنوان زیباترین و خرم‌
ترین ماه سال در شعر فارسی مکرر آمده است (نک‍
: لغت‌
نامه). 

مآخذ

«
بندهش»
، متنهای پهلوی، تهران، بنیاد فرهنگ؛
بیرونی، ابوریحان، الآثار‌
الباقیة، به کوشش زاخاو، لایپزیگ، 1923م؛
لغت‌
نامۀ دهخدا؛
نیز:

Bundahiš
n,TD2, Bombay, 1908. 

احمد تفضلی