آریسایما

آریسایْما [ārīsāymā]، جنسـی از گیـاهـان بـی‌سـاقـه و ریشه غده‌ای، شامل حدود 190 گونه از خانوادۀ گل شیپوریان (آراسه) که بیشتر در بَرّ قدیم می‌رویند.
آریسایما تریفیلوم از جمله گونه‌های مقاومی است که اغلب در جنگلهای سایه‌دار رشد می‌کنند. این گیاه بومی شرق آمریکای شمالی است و دو برگِ سه قسمتی دارد که درازای آنها به 25 سانتی‌متر می‌رسد و بر دمبرگی به طول 60 سانتی‌متر قرار دارد. شکوفه‌های آن اسپات (براکتۀ بزرگ برگ مانند) لوله‌ شکل و ارغوانی یا سبز فامی به طول 10 تا 18 سانتی‌متر دارند که دارای کلاهکی با لبۀ آویزان است و اسپادیکس (خوشۀ گریبانه‌دار، نوعی گُل آذین سنبله‌ای) میله‌ای سبز تا ارغوانیِ آن را می‌پوشاند. اسپادیکس دارای گلهای تک جنسی کوچکی است. انواع گوناگون این گیاه اسپاتهایی به رنگ سفید تا برنزی، و برگهایی به شکلها و اندازه‌های مختلف دارد.
آریسایمای اژدهایی (آریسایما دراکونتیوم) برگهایی به درازای 25 سانتی‌متر، و دمبرگهایی به طول 90 سانتی‌متر دارد و اسپاتهای 8 سانتی‌متری سبز رنگ آن با کلاهکی ایستاده، اسپـادیکس را ــ کـه چند بـرابـر طـول اسپـات رشـد می‌کند ــ می‌پوشاند.
ساقه‌های زیرزمینی هر دو این گونه‌ها تند و سوزاننده هستند، ولی ریشۀ پختۀ آریسایما تریفیلوم خوراکی است. میوۀ قرمز این گیاه که بر روی اسپادیکس تشکیل می‌شود، برای انسان سمی است، اما بسیاری از حیوانات وحشی آن را می‌خورند.
سوسنِ کبرا (آریسایما اسپِکیوسوم) گیاهی است که در مناطقی از نپال تا ایالت سیکیم هند می‌روید. اسپات آن کمی آویزان است و اسپادیکسی مزین به زائده‌های نخ مانند دراز دارد. آریسایما فیْمبْریاتوم که در شبه جزیرۀ مالایا می‌روید، اسپادیکسی منگوله‌ای‌ دارد. (113)