(425)

در فرض مذكور، آيا بايد اشاره (انگشت او) همزمان با حركت زبان او باشد؟

[جواب‌]

باسمه تعالى: احتياط آن است كه همزمان با همديگر باشد، و اللَّه العالم.

(426)

حضرتعالى فرموده‌ايد كه شخص لال براى تلبيه گفتن همزمان با حركت زبان خويش با انگشت خود نيز براى تلبيه اشاره كند. كيفيتى كه بايد با انگشت خويش بدان اشاره كند چگونه مى‌باشد؟

[جواب‌]

باسمه تعالى: كيفيّت خاصى ندارد. بلكه لازم است كه اشاره او ابراز و اظهار آن چيزى باشد كه مردم عادى به هنگام تلبيه گفتن آن را اظهار مى‌دارند، و اللَّه العالم.

(427)

همچنين نسبت به تذكيه (قربانى) شخص لال چگونه نام خدا را بر زبان جارى كند و همچنين نسبت به عقود و يا ايقاعات هنگامى كه شخص لال يكى از دو طرف معامله باشد چگونه است، چگونه مى‌توان ايجاب و قبول را از او بدست آورد و نسبت به آن مطمئن شد؟

[جواب‌]

باسمه تعالى: ميزان اين است كه شخص لال باين صورت ديده شود كه همراه با اشاره كردن به آنچه قرينه مقاميه از آن حكايت مى‌كند و شخص، قصد وقوع آن را دارد- از بيع يا نكاح يا طلاق و مثل آن- زبانش را حركت دهد بهمان صورت كه شخصى كه زبانش باز و آزاد است هنگام سخن گفتن حركت مى‌دهد، و اللَّه العالم.

(428)

كسى كه در ميقات فراموش كرده است كه تلبيه را بگويد و يادش‌