نام کتاب : رساله توضيح المسائل نویسنده : فياض، شيخ محمد اسحاق جلد : 1 صفحه : 384
(مسأله 1568) اگر ميوه را بخرد ولى قبل از قبض تلف شود، معامله بهم مىخورد
وخسارت آن برعهده فروشنده است وهمين طور دزدى ومانند آن ملحق به تلف است.
(مسأله
1569) فروشنده مىتواند ميوه چند درخت به خصوص را يا سهم غير معيّن را
مانند
...
يا
...
يا
مقدار معيّنى مانند صد كيلو را از فروش استثنا كند، ولى اگر در دو صورت اخير از
مقدار ميوه كاسته شود، آن كمبود از مجموعِ ميوهها به نسبت كسر مىگردد، بنابراين
از هر كدام از سهام به همان نسبت كسر مىشود، ولى در مقدار معيّن بايد مقدار ناقص
را به
...
يا
...
مثلًا
تخمين زده، به همان نسبت كسرشود، پس اگر كمبود مثلا
...
باشد
از آن مقدار معيّن هم كه استثنا شده
...
كسر
مىشود و همين طور.
(مسأله
1570) فروش ميوه بر درخت در برابر هر عوضى كه صلاحيت قيمت قرار گرفتن را
داشته باشد، از قبيل پول نقد، كالا، حيوان، طعام، منافع و كار جايز است.
(مسأله
1571) فروش رطب يا خرماى خشك يا خرماى تازه، به خرماى همان درخت چه بر نخل
باشد يا بر روى زمين، جايز نيست، ولى فروش آن به خرماى نخل ديگرى در ذمّه يا معيّن
در خارج، بنابراظهر جايز است اگرچه احتياط ترك آن است.
(مسأله
1572) فروختن ميوه به ميوه همان درخت جايز نيست (مزابنه)، ولى فروش ميوه
آن به ميوه درخت ديگر جايز است.
(مسأله
1573) ميوهاى را كه روى درخت خريدارى كرده مىتواند آن را به بيش از قيمت
خريد، يا كمتريامساوى بفروشد چه قبل از تحويل گرفتن باشد چه بعد از آن.
(مسأله
1574) فروش زراعت به صورت بذر پيش از آشكار شدن وسبز كردن جايز نيست، ولى
فروش آن به عنوان بذر يا به تبع فروش زمين مانعى ندارد. فروش زراعت بعد از آشكار
شدن سبزه براى مالك جايز است و خريدار مىتواند آن را بچيند و مىتواند باقى
بگذارد، در صورتى كه در ضمن معامله شرط بقاء را بر مالك كرده باشد يا با اجازه او
باشد. پس اگر مالك زراعت را باقى گذاشت تا آنكه خوشه نمايد، خوشه حق خريدار است،
ولى اجرت زمين را بايد بدهد در صورتى كه باقى گذاشتن زراعت را به صورت مجانى شرط
نكرده باشد. امّا اگر قبل از آنكه خوشه نمايد زراعت را بچيند، در اين صورت اگر
ريشههاى زراعت در ملك مالك زمين باقى بماند، رشد آن در ملك او خواهد بود، ولى
اگرريشه با زراعت به ملكيت خريدار منتقل شده
نام کتاب : رساله توضيح المسائل نویسنده : فياض، شيخ محمد اسحاق جلد : 1 صفحه : 384