برايشان به وجود آيد كه سربار جامعه‌اند و از اين‌كه زود ازدواج كرده و زود بچه‌دار شده‌اند، پشيمان‌اند؛ زيرا توان تأمين معيشت را ندارند. بنا بر اين، اين گونه افراد چنان‌چه غير از بانك در جاى ديگرى نتوانند كار پيدا كنند، آيا در خانه‌هاى خود بنشينند يا اين‌كه در بانك كارهايى انجام دهند كه به طور مستقيم با ربا ارتباط ندارد؟

و) ارتباط دور با ربا

آن‌چه من از فتواى مرحوم حضرت آيت‌الله العظمى خويى (قدس سره) فهميدم، اين است كه ايشان كار در بانك را كه ارتباط دور يا نزديك به ربا داشته باشد، حرام مى‌داند.

من ارتباط نزديك با ربا را مى‌فهمم مثل اين‌كه كارمند بانك، مسئول بخش تسهيلات باشد و سود وام را معين كند يا متصدى دريافت سود، ثبت و ماشين نويسى آن باشد، اما من ارتباط دور را نمى‌فهمم. آيا در جهان كسى پيدا مى‌شود كه با بانك سر و كار نداشته باشد؟ كارمند از طريق بانك، حقوق خود را دريافت مى‌كند و كشاورز سرمايه خود را در بانك مى‌گذارد. بنا بر اين، هر كسى كه ارتباط با بانك دارد، از دور با ربا هم ارتباط دارد.

دولت ما سرمايه و پول خود را در بانك‌هاى داخلى يا خارجى سرمايه‌گذارى مى‌كند و آن‌ها نيز معامله ربوى انجام مى‌دهند، سود مى‌دهند و سود مى‌گيرند و از همين سودها، حقوق كارمندان، پزشكان و مهندسان پرداخت مى‌شود. كارمندان مى‌دانند كه حقوق آن‌ها از سوى‌