اصناف محجوران‌

موضوعات رئيسه اين بخش- كه از فقرات فقهيّه، جلد 5 ذكر مى‌شوند- عبارتند از: 1- صِغار (افراد نابالغ)، 2- مجانين (ديوانگان)، 3- افرادى كه قصد از آنها متمشّى نمى‌شود، 4- افراد مسلوب الاختيار، 5- سفيهان، 6- مُفلِسين (ورشكستگان)، 7- كسانى كه نقداً معامله كرده و يكى از عوضين را تحويل نداده‌اند، 8- مرتدّان، 9- راهن نسبت به مال مورد رهن، 10- كسانى كه در مال خود گرفتار شبهه محصوره‌اند، 11- كسانى كه حاكم شرع آنها را به جهت امر دين محجور نموده، 12- محكومان، 13- مُقِرّان، 14- دزدان و قطّاعان طريق، 15- كسانى كه با نذر يا ... خود را محجور نموده‌اند.

اول- صِغار (افراد نابالغ):

1127- پسران و دخترانى كه بالغ نشده‌اند، بنابراحتياط نمى‌توانند در اموال خود تصرف كنند؛ مگر با إشراف ولىّ، هرچند رشيد باشند و تصرّفشان در نهايت درجه مصلحت و غِبطَة- آرزوى نعمت و سعادت- باشد، و حتى در صحيح شدن تصرّفاتشان اذن قبلى و اجازه بعدى ولىّ آنها فائده‌اى ندارد؛ مگر در چند صورت:[1]

[1] - ظاهراً ملاك در جواز تصرّف نابالغ در مال خود، رشيد بودن او مى‌باشد، و اين اشبه به قواعد است، پس نابالغى كه رشيد باشد مى‌تواند در مال خود تصرّف كند؛ هرچند احتياط در مراعات حكم مذكور در متن است و در سر تا سر فقرات فقهيّه در مورد مسائل مربوط به نابالغ رعايت اين احتياط شده است.