باطل مى‌شود؛ ولى اگر به واسطه ندانستن مسأله حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشاء را آهسته بخواند و يا حمد و سوره نماز ظهر و عصر را بلند بخواند، نمازش صحيح مى‌باشد.

755- هرگاه نمازگزار همه اجزاء غير ركنى نماز يا بعضى از آنها را فراموش كند، و از محل تدارك آن اجزاء و محل تدارك جزء آن اجزاء بگذرد، نماز او باطل نمى‌شود، پس هرگاه قرائت يا تسبيحات يا جزئى از اينها را فراموش كند، و بعد از ركوع متوجه شود، تدارك آنها بر او واجب نيست، و نيز اگر ذكر ركوع يا ذكر سجود را فراموش كند، و بعد از آنكه از حالت ركوع و سجود خارج شد متوجه شود، تدارك بر او واجب نيست؛ ولى اگر سجده دوم يا تشهد ركعت دوم، را فراموش كند، و بعد از دخول در ركوع ركعت بعد متوجه شود، بايد بعد از نماز سجده و تشهد فراموش شده را به گونه‌اى كه بيان مى‌شود قضاء نمايد.

و همچنين اگر سجده دوم از ركعت آخر يا تشهد آن يا سلام نماز را فراموش كند و بعد از فاصله زياد و بهم خوردن صورت نماز متوجه شود، نمازش صحيح است، ولى بايد سجده يا تشهد فراموش شده را به گونه‌اى كه بيان مى‌شود قضاء كند.

سيزدهم- حكم ظنّ- گمان- در نماز:

756- حكم گمان در عدد ركعات نماز مثل حكم يقين است، پس اگر نمازگزار مثلًا در نماز ظهر گمان دارد كه آن را چهار ركعت خوانده، اعاده نميخواهد؛ ولى حكم گمان در افعال نماز مثل حكم شك مى‌باشد، پس اگر نمازگزار گمان كند كه مثلًا حمد را نخوانده است، چنانچه به ركوع نرفته، بايد آن را بخواند؛ و اگر به ركوع رفته است نمازش صحيح مى‌باشد.

757- حكم شك و سهو و گمان در نمازهاى واجب غير يوميه با نمازهاى واجب يوميه فرق ندارند، مثلًا اگر كسى در نماز آيات شك كند كه يك ركعت خوانده است يا دو ركعت نمازش باطل مى‌شود، چون شك او شك در ركعات نماز دو ركعتى است.

چهار دهم- شكّيات نماز:

شكّيات نماز به سه دسته تقسيم مى‌شوند: 1- شكهايى كه نماز را باطل مى‌كنند، كه خود هفت‌