فصل دهم: آزادى اجتماعى زن‌

گوستاولوبون فرانسوى مى نويسد:

«زن غربى تا نيم قرن پيش بدبخت ترين زن دنيا بود. حتى در اموال خود نيازمند قيوميت شوهر بود.» به اقرار خود غربى ها در قرون وسطى زن شرقى از زن غربى وضع بسيار بهترى داشته است.

گوستاولوبون مى گويد: «در دوره تمدن اسلامى به زنان عيناً همان درجه و مقام داده شد كه زنان اروپا بعد از مدت طولانى آنرا دارا شدند يعنى بعد از آنكه رفتار بهادرانه اعراب اندلس در اروپا بناى اشاعت را گذاشت ... در اهالى اروپا اخلاق بهادرانه كه يك جزء عمده آن رفتار با زنان است از مسلمين آمده و از آنها تقليد شده است و مذهبى كه توانست زن را از درجه پست و ذلت نجات بخشيده به اوج عزت و رفعت نائل سازد مذهب اسلام بوده است نه مذهب مسيح چنانكه عامه خيال مى كنند. زيرا مى بينيم كه در قرون وسطى روسا و سردارهاى ما با آنكه مسيحى بودند معهذا پاس احترام زن را نگه نمى داشتند و از بررسى تواريخ قديمه در اين مطلب شبهه اى باقى نمى ماند كه قبل از اينكه مسلمين رعايت و احترام زن را به اسلاف ما