حالت اضطرار نبريد ....
ششم- عفو و گذشت
در اخلاق اسلامى بر علاوه ترك غضب و فرو بردن خشم، عفو و گذشتن از حق خويش نيز مورد سفارش قرار گرفته است، و قرآن مجيد مكرر به آن تشويق فرموده است.
«فاعفوا و اصفحوا ... خذ العفو ... و ليعفوا و ليصفحوا[1] الا تحبون ان يغفر اللّه لكم[2] و اذا ما غضبوهم يغفرون، فمن عفي و اصلح فاجره علي الله»
قُلْ لِلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لا يَرْجُونَ أَيَّامَ اللَّهِ «به مؤمنين بگو كه كفار را ببخشند!!!» پيغمبر اكرم (ص) در خطبهاش مىفرمايد: آيا شما را به بهترين اخلاق دنيا و آخرت خبر ندهم؟ عفو نمودن ازكسى كه بتو ستم كرد باشد، پيوند بكسى كه از تو بريده باشد و نيكى به كسى كه بتو بدى نموده باشد.[3]
اين مضمون مكررا وارد شده است و در بعضى از روايات اين جمله اضافه شده است: و گفتن حق ولو بضرر خود.[4]
وقتى زن يهودى را كه گوشت گوسفند مسموم را به حضرت نبوى (ص) خورانيده بود به خدمتش آوردند فرمود: چه چيز ترا به
[1] - قيل العفو ترك عقوبة الذنب و الصفح ترك تثريبه.
[2] - از آيه استفاده مىشود كه عفو از مردم غفران خدا را در پى دارد.
[3] - ص 399 ج 71 بحار الانوار صحيح بن سنان.
[4] - ص 165 ج 6 الوسائل.