و نشانگان سستى و كسالت، اين بحث مطرح مى‌گردد كه: چگونه مى‌توان از به وجود آمدن حالت سستى، جلوگيرى نمود و مانع به وجود آمدن آن شد؟ و يا در صورت بروز آن، چه كنيم تا اين حالت، تداوم نيابد و به مشكلى حادتر، تبديل نشود و بتوان به درمان آن پرداخت؟

در متون روايى، به چند نكته اشاره شده است كه به تبيين آنها خواهيم پرداخت:

الف. عزم، اراده، تصميم‌

يكى از راه‌هاى اساسى در پيشگيرى از حالت سستى و درمان آن، عزم و تصميم جدّى بر انتخاب مسيرى در زندگى، غير از وضعيت موجود است. با اين كار، شيوه زندگى نيز تحت تأثير قرار خواهد گرفت. امام على (ع) در حديثى مى‌فرمايد:

ضادّوا التَّوانىَ بالعَزمِ.[1]

با اراده، به جنگ تنبلى برويد.

بايد ريشه‌سستى را خشكانْد. آن جا كه انسان، اراده خود را ضعيف مى‌پندارد، بايد به مقابله با آن برخيزد تا زمينه شكل‌گيرى سستى به وجود نيايد.

مَزلو،[2] از روان‌شناسان انسان‌گرا، معتقد است: هستى درون شخصيت يا «خود»، تا حدودى از راه كشف و ابراز استعدادهايى كه در فرد نهادينه شده، رشد مى‌يابد و بقيه آن، نتيجه خلّاقيت فرد است. وى مى‌گويد: هر فرد، در مقام يك انسان، عاملى اصلى به يقين رسيدن خود است.[3]

[1]. غرر الحكم، ح 5927.

[2].Maslow ,A .

[3]. انگيزش و شخصيت، ص 23.