بى‌شك اگر نَفْس خود را محترم بداريد، سخن را جز با فرد متبسّم و خوش‌رو آغاز نخواهيد كرد و جز او را براى شروع دوستى بر نخواهيد گزيد. اين، معناى حديث نخست امام على (ع) است. يعنى خوش‌رويى، دامى شد كه نظرتان را به صاحب آن جلب كرد و دوستى را پايه‌ريزى نمود. البته بديهى است كه اين، آغاز راه است و براى استمرار دوستى، شرايط فراوان ديگرى نيز لازم است كه در ادامه، بيان خواهد شد. به هر روى، خوش‌رويى و خوش‌برخوردى براى شروع يا استمرار دوستى، اقدام مهمى به شمار مى‌رود و در صورتى كه به جاى انسان خوش‌رو، با فردى ترش‌رو روبه رو شويم، اغلب عطايش را به لقايش مى‌بخشيم و از خير گفتگوى با او صرف نظر مى‌كنيم. قرآن كريم خطاب به پيامبر خدا (ص) نرم‌خويى و رقّت قلب ايشان را عامل جذب مردم به ايشان مى‌داند و مى‌فرمايد:

فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ.[1]

رحمت خدا باعث شده كه با مردم، مهربان شوى. در حالى كه اگر تندخو و سخت‌دل بودى، از اطراف تو پراكنده مى‌شدند. پس، ازآنان درگذر و براى آنها طلب مغفرت كن و در كارها با آنها مشورت نما و هنگامى كه تصميم به كارى گرفتى، بر خداوند توكّل كن؛ زيرا پروردگار، توكّل كنندگان به خويش را دوست مى‌دارد.

2. آشكارا سلام كردن‌

قرآن كريم، خداوند را حسابگر بر هر چيزى معرفى مى‌كند و با اين بيان،

[1]. آل عمران: آيه 159 ..